Apr 12, 2021 (TM)
Mẹ ơi! Có gì nhạt nhạt buồn buồn đang rơi … Mother, something pale and sad is falling, something hydrangea-color is falling. Beneath the endless row of trees, the wind is coldly blowing, the dusk is gathering. Mother, push my baby carriage toward the tear-stained evening sun, push my creaking bay carriage. Mother, I know this road is a road that goes on and on forever.
Mẹ ơi!
Có gì mang màu tím hoa tử dương… đang rơi.
Phiá cuối hàng cây xa.
Nơi gió thổi lạnh lùng.
Ngày đã về chiều.
Mẹ hãy đẩy xe nôi của con
về phía mặt trời, chiều đang nhuốm lệ.
Chiếc xe nôi cọc cạch cuả con.
Mẹ ơi!
con vẫn biết
con đường này xa xôi.
Không bao giờ chấm dứt.
Bạn yêu dấu,
Bao giờ tôi cũng bắt đầu bài viết về mùa đào ở Washington DC với bài thơ “Chiếc Xe Nôi” của Miyoshi Tatsuji. Năm nào cũng thế, không ngại ngùng. Có điều gì trong bài thơ làm tôi nhớ mẹ tôi… Mẹ ơi, Mẹ hãy đẩy xe nôi của con về phía mặt trời chiều đang nhuốm lệ. Con vẫn biết con đường này xa xôi không bao giờ chấm dứt.
Về phía mặt trời chiều, the west of my heart ư, có phải không?
Năm nay anh đào nở hồn nhiên, người xem hoa đã trở lại, hàng trăm ngàn nghẽn cả lối đi quanh bờ hồ bao quanh hơn 3000 cây người Nhật tặng cho DC trăm năm về trước. Cây đã già, oằn mình uốn những đường cong rất đẹp tựa những cây bonsai khổng lồ. Những cây đào yêu dấu tôi quen thuộc từng đường cong qua mấy chục năm đi mòn lối nhỏ quanh hồ Tidal Basin đã già, cành cây vươn ra mặt hồ ngày càng dài nhưng không gãy, tạo ra những tác phẩm ngoạn mục. Năm nay đặc biệt khách du lịch tràn vào vỡ bờ. Tôi biết thế nên lựa những ngày gió lạnh hay mưa để có được cả rừng đào cho riêng mình. Hôm đó trời lạnh buốt da, gió mạnh đấy cả người tôi ra phía trước, nhưng tôi hớn hở vì quanh hồ chỉ có dăm ba người như tôi. Lần sau cũng thế, trời mưa lạnh chỉ có vài người Nhật lang thang. Những giây phút đó rừng hoa chỉ nở riêng cho mỗi mình tôi mà thôi.
Tôi yêu hoa đào, đặc biệt hoa ở thành phố của tôi. Tôi đã đi dạo quanh rừng đào ấy không biết bao trăm lần suốt mấy chục năm qua để có thể viết nên một trường ca, nhưng liệu những cánh hoa bé nhỏ mỏng manh xinh xắn có chịu nỗi sức nặng của sáo ngữ. Người ta ngắm hoa đào bằng tâm, có ai ngắm bằng ngôn đâu. Những buổi dạo dưới vườn đào là những khoảnh lặng bình yên, là silence, là Ma (ま) trong tiếng Nhật, để biết cái sống đẹp và chết đẹp của hoa, để biết hoa chẳng bao giờ tàn, chỉ rụng rơi đúng lúc đang rực rỡ nhất để chết một cái chết nguyên vẹn …
Tôi mượn vài Haiku của Basho và Pháp Hoan:
Năm dặm mỗi ngày
Ta đi tìm em đấy
Hoa đào yêu dấu ơi!
(Basho)
Không nhà không quê hương
Thiền tăng ngủ quên bên bờ suối
Mơ thấy mình là một cây anh đào
Nở ra giữa bầu trời sao.
(Pháp Hoan)
Tỉnh giấc chiêm bao
cơn mưa dừng lại
trên tán anh đào.
(Pháp Hoan)
Và thêm nữa những Haiku mà Pháp Hoan dịch:
Trong buổi chiều tà
quỷ kia thổn thức
trước nghìn bông hoa.
(Issa)
Chạm cánh hoa thôi
đủ khiến tim tôi
thổn thức.
(Issa)
Trong mưa gió bão bùng
trên anh đào, đổ xuống
tiếng gióng chuông đại hùng.
(Issa)
Ôi những đám mây hoa!
Tiếng chuông chùa Thượng Dã
hay Thiển Thảo vang qua?
(Basho)
Thế gian này hỡi ôi
tất cả đều hư hoại
như anh đào rụng rơi
nơi nào tôi sẽ phải
nằm xuống khi lìa đời?
(Saigyō Hōshi)
Nếu có giọng tuyệt vời
tôi sẽ cất tiếng hát
về những cánh đào rơi.
(Basho)
Niềm biết ơn dâng đầy
chắp tay tôi niệm Phật
cho anh đào trên cây.
(Basho)
Ở núi Yoshino
hoa anh đào nở rộ
trong một phút ngẩn ngơ
tôi ngỡ rằng tuyết trắng
còn vương đến bây giờ!
(Tomonori)
Đêm đã khuya.
Bonne nuit!
Tống Mai
April 12, 2021
Asian Sackler Museum
Meadowlark Botanical Garden
George Washington Memorial – Reflecting Pool
Dear Mai, you know, it is difficult for me to fully understand, having to translate first into English and then into Italian, but I always see the poetry in your images and in your words. Here, despite the bad weather of the last few days, everything is in bloom, especially the plums, clouds of white petals in the air. I hug you, my dear friend.
Dearest Susanna,
They flow like feathers, soundless and graceful, those white petals in the air. They flow into your tea or coffee too if you sit under their trees.
p.s. I’m listening to your singing:
“I didn’t ask for riches, but He gave me wealth untold,
The moon and the stars, the sun in the sky, and He gave me eyes to behold.”
youtube.com/watch?v=_9gCksaqRTI
I didn’t ask for anything grand either, and He gave me the white petals that flow in the air. And that is everything!
Grande abbraccio, mia cara Susanna!
Dear Mai, that phrase you quoted from “I asked the Lord” is the point that I loved the most, the one I felt the most, while I was singing, because it was a phrase that very much reflected my feeling.
Yes Susanna, that’s the line that hit me the most.
I’m listening to this one too. Beautiful angelic voice of yours:
Evening Falls:
youtube.com/watch?v=uaRR5MxRZNo
When the evening falls
And the daylight is fading
From within me calls
Could it be I am sleeping?
For a moment I stray
Then it holds me completely
Close to home, I cannot say
Close to home, feeling so far away
As I walk the room, there before me a shadow
From another world, where no other can follow
Carry me to my own, to where I can cross over
Close to home, I cannot say
Close to home, feeling so far away
Forever searching, never right
I am lost in oceans of night
Forever hoping I can find memories
Those memories I left behind
Even though I leave, will I go on believing?
That this time is real, am I lost in this feeling?
Like a child passing through
Never knowing the reason
I am home, I know the way
I am home, feeling oh, so far away
tuyệt vời, cho mình copy bài và ảnh (có ghi nguồn) nha
Mai rất hân hạnh Như Mai.
Hinh đã đẹp nhưng bài viết còn đẹp hơn!
Anh muốn share bài này, được k?
Nở bùng
khi vừa chớm xuân sang
một sớm mai
cả bầu trời nhuộm sắc hồng phai
rồi nhanh chóng rời xa
lúc vẫn còn đẹp nhất
làm người thấy ngẩn ngơ
đó là hoa đào Nhật !
Em cám ơn anh Ân bài thơ!
Những tấm hình tuyệt đẹp và những câu thơ rất hay nhưng tất cả đều man mác buồn! Cảm ơn Mai.
Cám ơn anh Tân, nhưng em không có câu trả lời tại sao tất cả lại buồn man mác.
Năm nào anh đào cũng chọn tháng Tư để nở nơi đây.
Chị Tống Mai ơi, collection hoa đào năm nay của chị đẹp quá sức, thật không bỏ công chị vào DC không ngại thời tiết mưa lạnh, hay tuyết rơi!
Xin ngả mũ bái chào!
Merci chị !
Ảnh hoa anh đào của Mai tuyệt vời.
Từ ngày vào VNPS đến giờ đây là lần đầu tiên được chiêm ngưỡng ảnh hoa anh đào đẹp như vậy. Chị chấm tấm ảnh “hoa đào dưới mưa”. Đẹp hơn tranh vẽ cô giáo ơi.
Trời mưa nên du khách để yên cho rừng đào không vào làm phiền hoa nữa nên đẹp đó thôi chị.
Hoa đào nở gợi tác giả nhớ Mẹ xưa hay hình bóng Mẹ như một nghi lễ tẩy tâm trước khi thưởng ngoạn đào ?
Hoa đào là Quán Thế Âm, là mẹ, là những gì thanh quí. Chị nhìn hoa thì nhớ mẹ, đi dưới hoa thì nghe tiếng kinh tụng.
Sao lại có sự tẩy tâm trước khi vào thưởng ngoạn anh đào chị không rõ. Anh đào sẽ tẩy tâm cho mình chứ nước có tẩy được đâu phải không.
Bên rừng hoa đào nở rộ, thích nhất những cành trơ trụi lá vươn dài trên mặt nước, một tĩnh lặng của bên kia bờ ngôn ngữ, không nương tựa, bám víu vào đâu, nó bao trùm tất cả, là tận cùng của hạnh phúc.
Vẻ đẹp đơn sơ và nguyên thủy, “le plein silence” của Mai phảng phất niềm “Vô Tịch”.
Hoa đào năm nay “Đẹp” hơn trước nhiều, cám ơn bạn tôi.
Hoa đào năm nay đẹp hơn những năm trước thật và thanh thoát hơn. Mai cũng thấy thế. Hình như dịch bệnh đã ngăn được phần nào sự ô nhiểm rừng hoa bởi sự giẫm đạp trần thế của người.
DC hoa anh đào đẹp quá.
Tống Mai thật tuyệt vời.
Cám ơn chị Diệu Hiệp!
“… Để biết cái sống đẹp và chết đẹp của hoa, để biết hoa chẳng bao giờ tàn, chỉ rụng rơi đúng lúc đang rực rỡ nhất để chết một cái chết nguyên vẹn …
Có chăng người Nhật đã từng ví cái chết của những hiệp sĩ Samurai như những cánh hoa đào rơi từng cánh trong…gió Xuân???
Samurai xem cái chết nhẹ như hoa rơi không dùng dằng nuối tiếc.
Hoa nở hồn nhiên và rụng hồn nhiên theo luật trời không thắc mắc không kêu than.
Thiên Thai chốn đây Hoa Xuân chưa gặp Bướm trần gian
Có một mùa đào dòng ngày tháng chưa tàn qua một lần
Em còn nhớ chị làm nàng tiên mặc áo trắng ngồi đàn tì bà bên suối trong hoạt cảnh Thiên Thai ở Đồng Khánh.
Âm ba thoáng rung cánh đào rơi
Nao nao bầu sương khói phủ quanh trời
Lênh đênh dưới hoa chiếc thuyền lan
Quê hương dần xa lấp núi ngàn
Bâng khuâng chèo khua nước Ngọc Tuyền
Ai hát trên bờ Đào Nguyên
Gởi chị bài hát Thiên Thai, Đức Tuấn hát. Mong một ngày nào có dịp về Việt Nam nghe Đức Tuấn hát
youtube.com/watch?v=uAe7R3wlux0
Em,
Tí
Ừ, tiếc quá bức ảnh đó mất đâu lúc nào chị không biết.
Đức Tuấn thì qua Calif. hát rất thường xuyên nên khi sinh hoạt trở lại bình thường thì những show nhạc ở đây sẽ có ca sĩ trở lại.
Cảm ơn em đã cho các anh thưởng thức những lời hay cảnh đẹp!
Cám ơn anh Tùng.
Em rất sốt ruột để về lại VN đi chơi với các anh chị.
Tuyệt vời chị Mai ơi, bài thơ chiếc xe nôi và hình ảnh hoa đào năm nay.
Em ước trở về DC mùa đào như những năm trước khi được chị dẫn đi dưới trời hoa ấy, được chị chỉ cho cách chụp hình nhưng dù có theo chị chụp những gì chị chụp nhưng khi chụp ra kết quả hình em không thể nào giống được chị, cũng cùng cảnh đó, góc độ đó, nhưng sao hình của chị có cái gì đó vượt hẳn, trội lên tất cả, không thể bắt chước được.
Em nhớ những ngày được cùng chị đi đây đi đó …. Cuộc sống đẩy mình xa những gì thân thiết quí giá….
Tuyệt vời. Chờ xem ảnh từ cả tuần nay. Tống Hạnh nhắc mấy câu hát cũng thật là tâm đắc.
Cám ơn Hà!
Mỗi lần chụp một cảnh nào xong, Mai để vài ngày sau mới mở ra vì muốn giữ lại trong đầu khung cảnh mình vừa thấy không muốn thất vọng vì hình chụp không bao giờ đẹp được bằng cảnh thật bên ngoài.
Ôi những cây đào bên ấy có lẽ còn đẹp hơn cả những cây đào ở xứ Phù Tang. Chợt nhớ 2 câu trong bài Đào hoa của La Ẩn:
“Văn Quân rượu thoáng mươi cành đẹp
Tống Ngọc tường nương nửa dặm hồng”
(Trần Trọng San dịch)
“Suốt buổi không người buồn bã ngắm
Có khi mưa nhẹ bỗng thê lương
Núi xưa, dưới núi còn như vậy
Ngoảnh lại đông phong vẫn đoạn trường”
Cám ơn Kien-Anh!
Mấy chữ “thê lương”, “đoạn trường” nghe u uẩn quá, nên không dám trích vào đây. Hoa đào tươi thắm thế lẽ ra phải gợi niềm vui, nhưng thơ về hoa đào lại nhiều bài gợi nỗi sầu bi, tỉ như bài Đào hoa hành trong Hồng lâu mộng của Tào Tuyết Cần.
Nhân tiện, Nguyễn Bính có mấy câu này ý rất cổ kính:
“Chàng ở nơi đâu thiếp ở nhà
Cây đào năm ngoái lại ra hoa
Chân trời rượu uống môi chàng ướt
Cửa sổ mưa bay chữ thiếp nhòa…”
Hay quá! Người vui rượu, kẻ lệ nhòa.
Cám ơn Kien-Anh.
bài thơ cuối có nói ngỡ hoa là tuyết đó cô, giống cảm nhận của con vào tuần trước khi con đi bộ dưới tàng cây sakura. lúc ấy con nghĩ, sao mà cánh nó rụng rải đều dưới đất, đẹp ghê. con thấy một người đàn ông đang lúi húi quét những cánh hoa trước cổng nhà ông ta và con tưởng như ông ấy đang dọn tuyết. con còn thấy tiếc đám tuyết bị ổng gom vô bao.
hôm qua thì cũng con đường đó nhưng chỉ toàn cuống hoa khô dưới đất, cây ra lá hết rồi. lá cũng đẹp kiểu của lá.
Mấy bài Haiku mà Pháp Hoan dịch hay quá Sóc nhỉ. Sóc nói rất hay về bài cuối.
Tiếc thật khi người ta quét đi những cánh tuyết của hoa như vây.
Sóc ở xứ Phú Tang nên có cùng cảm giác của cô khi đi dưới hoa đào. Cô không biết mùa hoa bên đó như thế nào chứ bên này thì thiên hạ bắt đầu xôn xao cả tháng trước khi hoa nở. Họ báo cho nhau biết lúc nào thì hoa nở rộ và đến những ngày đó thì DC đông đặc người đến thê thảm. Người ta vào rừng hoa tấp nập ồn ào giẫm lên không khí thanh khiết của hoa. Những ngày đó rừng hoa phải chịu đựng lắm.
à con quên nói điều quan trọng là hình đẹp lắm cô ơi.
: )
Thích nhất là hình có cô bé choàng khăn đỏ.
Đó là tóc cô bé chứ không phải khăn quàng đâu anh Tùng.
Cô là người Nhật thì phải. Cô máng iPhone của mình lên chân chống tự quay video rồi chạy vào dưới cây đào xoay mình múa. Mai đứng nhìn sững sờ vì cô xinh và hồn nhiên quá.
Những ảnh Mai chụp Hoa Anh Đào DC luôn đẹp tuyệt vời.
Cũng có cả hàng trăm ngàn du khách từ các tiểu bang khác đổ về DC xem hoa anh đào mà Mai canh được những ngày ít người đi xem để có được những tấm ảnh thật tĩnh lặng, yên bình hay thật.
Những lời Mai viết về rừng hoa anh đào DC thật tha thiết, làm người đọc bồi hồi theo những cảm xúc của Mai.
Ng thích nhất hai hình trong đó (thích ngang nhau), hình thứ nhất, tuy tĩnh lặng mà vẫn cảm nhận được sự vui tươi & rực rỡ của mùa Xuân.
Hình thứ 9, có người đi nhưng thấy tịch mịch và cảnh rất buồn!
Cám ơn Mai nhiều về bài viết hay và những tác phẩm đẹp.
Thân thương,
MN.
Cảnh thứ chín cũng là favorite của Mai. Hôm đó trời mưa, rừng đào vắng hoe chỉ lác đác một đôi lứa và một hai người Nhật, không có người selfie nên Mai có được cả rừng hoa cho mình đi cho đến khi camera ướt sũng và cứng lạnh.
Khung Cửa Hẹp nên người mập như HDT khó lọt vô quá!
Hoa anh đào và Haiku (thơ 2 câu?) từ chị TM nghe hấp dẫn nên cũng ráng diet để chui vô coi thử…
Đúng là…như chuyện thần tiên!
Lạc lối Bích Đào?
Chưa gặp Tiên nữ nhưng tiên cảnh cũng đủ làm Từ Thức ngẩn ngẩn ngơ ngơ…
Kudos!
and
Thank you, chị TM.
Thuận làm chị cười : )
Tiếc quá lên DC kỳ này mà không thăm được ngôi nhà bên rừng của TM và không được đi thăm những cội hoa anh đào đẹp. Không biết bao giờ thế giới bình thường trở lại để chúng ta thong dong đi thăm bạn bè. Bù lại được TM cho đọc những bài thơ haiku thích hợp. Mà những tấm ảnh hoa anh đào của TM cũng mang nhiều nét thi vị. Cám ơn TM.
Mỗi vùng dân chúng trồng hoa theo một sắc thái riêng. Cùng là những hoa anh đào, mộc lan, azalea, daffodil, hồng, trà mi, forsythia, sweet broom, bách nhật hồng, … nhưng dân vùng Sacramento chuộng trà mi, hồng, và bách nhật hồng. Trong khi đó dân vùng DC lại chuộng anh đào, mộc lan, azalea, daffodil, và forsythia hơn. Cạnh tidal basin nơi nổi tiếng về hoa anh đào có vườn mộc lan xinh đẹp và hoa nở cùng lúc với anh đào. Khắp nơi các vùng Wash DC nhà cửa trồng nhiều các loại hoa nói trên hơn nhiều.
Sau khi đi xem hoa anh đào ở thủ đô DC, anh được lái xe ra vùng Maryland xem cảnh. Phong cảnh rừng đồi thật tuyệt đẹp. Giữa các rừng tùng xanh ngát, mộ̀t vài cây hoặc thỉnh thoảng một cụm cây lê hoặc anh đào dại chen vô nở hoa trắng, tạo nên một vẻ đẹp thật mong manh.
Ta đi ngang qua rừng tùng lá đổ,
Mắt đăm đăm nhìn vào khu rừng tùng
Rừng tùng, rừng tùng sao buồn đến vậy,
Mà chuyến lữ hành cũng buồn khôn khuây.
̣(Thơ Kikahara Karashuu-Nguyễn Nam Trân dịch)
Rừng đào vẫn còn đây, DC vẫn còn đây, lần sau anh Hoàng qua Mai hứa sẽ đưa anh loanh quanh những nơi Mai hay lai vãng.
Anh thích quá cái ảnh thứ 2 và thứ 10.
Anh mà đi chụp thì ghê lắm sẽ chụp được ảnh tương tự như ảnh số 2.
Còn muốn chụp được BÓNG thứ 10 thì anh phải đọc vài ba cuốn thơ, năm ba câu kinh cho lòng thanh thản, cho hồn lắng đọng MAY ra mới CHỤP được cái Ý trong BÓNG của O.
Cám ơn O. CÁM ƠN!
Người Huế có chữ “chụp bóng” thay vì “chụp hình” thâm thúy tuyệt vời quá anh Văn nhỉ.
Hồn và xác, tâm và thể.
Chị Mai ơi, loạt hình đẹp quá, em không có lời để diễn đạt hết cảm xúc của mình. Những bài thơ Haiku cũng làm em thấy lòng mình chùng xuống, quên đi khoảnh khắc hiện tại. Đọc bài viết tháng Tư này của chị, có cái mang mác buồn, nhưng sao em cũng nghe có những làn hơi ấm tràn vào lòng. Hoa đào ở DC đẹp quá, thơ và đào cho em có một cảm giác thật yên bình, chắc vậy mà lòng nghe ấm. Em nghe thương quá, chị Mai ơi. Chị cho em được chia sẻ bài này của chị lên trang FB của mình chị nhé. ❤️
Được chứ Thu Hà. Chị rất vui. Rừng đào ở đây cũng sẽ vui theo.
Dạ em cám ơn chị 😄
Tuyệt vời quá chị ơi. Mấy ngày nay em bị dị ứng nặng, chỉ nằm trên giường, xem tranh chị xong mà tinh thần phấn chấn hẳn lên.
Ôi, cám ơn em tôi.
Vậy ư, thế là Pháp Hoan đã để cho phấn hoa đánh ngã mình rồi.
Ngày hôm qua chị đi field trip với hội nhiếp ảnh VN của DC thì có một chị trong hội nhắc đến Haiku của Pháp Hoan trong Khung Cửa Hẹp, chị hứa với chị ấy sẽ kể cho Pháp Hoan nghe. Chị rất vui, đây không phải là người đầu tiên hỏi.
Pháp Hoan sớm bình phục nhé.
Em cảm ơn chị nhiều. Nếu chị gặp lại chị ấy thì chị cho em gửi lời thăm hỏi và cảm ơn. Em đang nghĩ là nếu Tây Hành mà đạt được ước nguyên của ông thì chắc em sẽ như thế này:
Nếu trên thế gian này
Hoa kia không rụng cánh
Trăng không ẩn trong mây
Hẳn là tôi phải sống
Với dị ứng từng ngày.
: )
Mọi người nói hết trơn rồi, khen quá chừng rồi. Thôi, em không khen nữa, chỉ ngắm thôi, chị Mai nhé.
: )
Cái đẹp hoa anh đào làm ta cảm thấy rộn ràng trong cõi tịnh yên. Hình và bài viết mang dấu ấn tài năng TỐng Mai. Xin cảm tạ với hân thuởng !
Mai cám ơn anh Sơn!
Những cội hoa anh đẹp quá
Cám ơn Thạnh!
Hoa anh đào đẹp và bình yên quá ạ.
Cám ơn Vi!