July 22, 2023 (TM)
I didn’t know the cost
of entering a song—was to lose
your way back. So I entered. So I lost
Tôi muốn nói mãi rằng tôi cũng không ngờ mình phải trả một giá rất đắt khi bước vào một bản nhạc và đánh mất đường ra, lối ra chỉ là tia sáng nhỏ của một vết thương trúng đạn. Oh, just a crack of light as an exit. Tôi rất hiểu câu thơ đó của Ocean Vuong, nhưng nơi đây tôi không nói đến một nhà thơ, tôi chỉ muốn nói đến một bản nhạc đã làm mình ngơ ngác.
Hôm nay tôi viết những dòng này cho Forêt em tôi, người đã giới thiệu bản nhạc này cho tôi năm năm trước. S.O.S d’un terrien en détresse mang nỗi lòng của em tôi và cũng là của tôi những năm mới lớn loay hoay với thân phận con người. Mãi cho đến ngày hôm nay dù nghe mỗi đêm từ ngày đó đến thuộc lòng những cao trầm của giọng hát Dimash, tôi vẫn còn ứa nước mắt. Tiếng kêu cứu của một con chim gãy cánh tựa tiếng hót của chim Đa Đa tôi nghe một buổi sáng trong rừng Chitwan ở Kathmandu, tiếng hót giống tiếng khóc rất thảm, tiếng gì thế, tôi thảng thốt, người bạn đồng hành nói tiếng đa đa, ôi, nghe sao nát cả lòng như tiếng con khóc gọi mẹ sao đường xa vạn dặm mẹ bỏ con đi. Rồi từ đó tôi luôn bị ám ảnh bởi tiếng hót đó. Rồi từ đó tôi luôn bị ám ảnh bởi bản nhạc và tiếng hát Dimash. Những câu hỏi về thân phận con người, ước mơ thoát khỏi kiếp người để được như chim trời từ trên cao nhìn xuống.
“Pourquoi je vis, pourquoi je meurs? Pourquoi je ris, pourquoi je pleure? Voici le S.O.S d’un terrien en détresse. J’ai jamais eu les pieds sur terre. J’aimerais mieux être un oiseau. J’suis mal dans ma peau. J’voudrais voir le monde à l’envers. Si jamais, c’était beau, plus beau, vu d’en haut. D’en haut, J’ai toujours confondu la vie avec les bandes dessinées. J’ai comme des envies de métamorphoses. Je sens quelque chose qui m’attire, qui m’attire, qui m’attire vers le haut Au grand loto de l’univers, J’ai pas tiré l’bon numéro. J’suis mal dans ma peau, oh, J’ai pas envie d’être un robot, oh. Pourquoi je vis, pourquoi je meurs? Pourquoi je crie, pourquoi je pleure? Je crois capter des ondes venues d’un autre monde. J’ai jamais eu les pieds sur terre, J’aimerais mieux être un oiseau, J’suis mal dans ma peau. J’voudrais mieux voir le monde à l’envers, J’aimerais mieux être un oiseau. Dodo l’enfant, do.”
Sống và chết, cười và khóc, tại sao? Đây là tiếng kêu cứu của một kẻ bị nạn. Chân tôi chưa hề ở trên mặt đất. Tôi thà làm một con chim nhìn thế giới đảo ngược, thế giới đẹp hơn khi nhìn từ trên cao. Từ trên cao, tôi luôn lẫn lộn cuộc đời với truyện hoạt họa. Tôi mơ kiếp hóa thân. Mãnh lực nào đó kéo tôi lên cao. Giữa những cuộc cờ của thế gian, bao giờ tôi cũng mất mát. Tôi không ở nơi đây, chân tôi chưa bao giờ đặt lên mặt đất. Tôi thà là cánh chim trời nhìn thế giới lộn ngược. Thế giới đẹp hơn khi nhìn từ trên cao.
Dodo, l’enfant, do
Ngủ đi con
Tống Mai
July 22, 2023
S.O.S d’un terrien en détresse
Music: Michel Berger – Luc Plamondon
Artist: Dimash Kudaibergen
youtube.com/watch?v=AUARjexCTlQ
Một bản nhạc xưa trên bốn mươi năm, bây giờ nghe lại thấm thía vô cùng.
Nghe thật buồn cho thân phận con ngưởi sinh ra nhưng cảm thấy như mình không hiện hữu trên trái đất này và nỗi ước mơ là loài chim để được sống trong một thế giới khác với những gì trong hiện tại của trần gian.
Lời mẹ dodo! – Ngũ đi con! Trong giấc mơ con sẽ tìm thấy yên bình.
Bài hát thật tuyệt Mai ạ. Merci!
Hồi xưa có một bản tương tự về mơ là cánh chim. “El Cóndor Pasa”, một dân ca của người Peru mà Simon and Garfunkel dựa vào để phổ bài “If I Could”, và đó là một trong những bản nhạc đẹp nhất.
I’d rather sail away
Like a swan that’s here and gone
A man gets tied up to the ground
He gives the world its saddest sound
Its saddest sound
Mai thật giỏi khi dịch câu cuối thật thương: “Dodo, l’enfant, do” “Ngủ đi con” Hiếm ai biết chữ này của tiếng Pháp là dormir cho trẻ con.
Fais dodo mon petit Pierrot,
Tu n’iras jamais à l’école,
Fais dodo mon petit Pierrot,
J’ t’apprendrai tout ce qu’il en faut.
Merci bạn tôi!
Cảm ơn chị Mai. Bài nhạc cho em thật nhiều cảm xúc, nói không thành lời ở mỗi nốt nhạc vút cao của những nỗi đau tột cùng…
Chị hiểu.
Giọng hát tuyệt vời. Giọng hát có thể đánh thức cảm xúc trong lòng người nghe. Nghe cậu kết thúc bài hát mà xao xuyến làm sao.
“Ngủ đi con” câu nói đẹp nhất của ngôn ngữ loài người. Khi nào nghe cũng xúc động. Hồi xưa khi nghe câu đó lần đầu tiên trong phim Spartacus thì bàng hoàng. Mai nhớ ngày đó trời mưa ở Huế mấy chục năm về trước thời còn học sinh vào rạp ciné xem và rất sợ những cảnh chiến tranh chém giết thời La Mã, nhưng khi đến đoạn Spartacus đánh gục đứa con nuôi của mình Antoninus để tránh cho Antoninus khỏi bị đóng đinh đau đớn lên thập tự giá thì quì xuống vuôt mắt của Antoninus và nói “Ngủ đi con”.
“Ngủ đi con” thượng đế khi tạo ra con người cũng ru ngủ đi con, đây là lần cuối cùng con được ngủ yên.
Đọc mà chảy nước mắt.
Dodo, l’enfant, do!
Bài hát này mỗi khi nghe đến là cảm thấy nao lòng và xúc động tâm can . Dimash hát đã rất hay và rất cảm động nhưng còn có một ca sĩ trẻ của Pháp là Grégory Lemarchal đã hát bài hát này một cách xuất thần vào năm 2004 và đoạt giải nhất trong cuộc thi Star Academy của Đài Truyền Hình số 1 của Pháp . Năm đó Grégory 21 tuổi.
Grégory bị bệnh Mucoviscidose ( một bệnh về phổi ) trong nhiều năm và mất năm 2007 lúc chỉ mới 24 tuổi .
Các bạn hãy thử nghe Grégory hát SOS d’un terrien en détresse .
youtu.be/F792XZWHYKo
Cám ơn Nguyệt. Hai ca sĩ đầu tiên hát bài này đều ra đi chỉ một thời gian ngắn sau đó, Daniel Balavoine và Lemarchal. Balavoine chết khi bay qua Sahel trong một nhiệm vụ nhân đạo ở Mali. Bản nhạc càng trở nên nổi tiếng và thấm thía sau cái hai chết đó.
Dearest Mai, I really have to thank you so much, for the photo always soulful and also for introducing me to this wonderful artist that I didn’t know. The voice is amazing, the lyrics are gorgeous. I hug you, dear friend.
My eyes are teary every time I listen to this song.
And they’re teary now as I was reading this beautiful poem of yours:
Pioggia, come lacrima
Vento, come carezza che l’asciuga
E in me Silenzio, la solitudine del suono.
(Riyueren)
Rain, like teardrop
Wind, like a caress that dries it
And in me Silence, the solitude of sound.
It’s been a comfort that I have you as a far away but so close friend.
Love,
Mai
Bản nhạc xé ruột Mai ơi
It’s also a tender trap that holds you in an endless distress.
Une chanson douce:
youtube.com/watch?v=RQfJoHwyvcY&t=74s
Une chanson douce que me chantait ma maman,
En suçant mon pouce
J’écoutais en m’endormant.
Cette chanson douce,
Je veux la chanter pour toi
Car ta peau est douce
Comme la mousse des bois.
La petite biche est aux abois.
Dans le bois, se cache le loup,
Ouh, ouh, ouh ouh !
Mais le brave chevalier passa.
Il prit la biche dans ses bras.
La, la, la, la.
Một bản nhạc ngọt ngào mẹ tôi thường hát cho tôi khi tôi vừa mút ngón tay cái vừa nghe vừa ríu mắt ngủ …
It’s more beautiful from above.
Aurelien:
youtube.com/watch?v=D7fISTAAC0U
Gabriel Lobao:
youtube.com/watch?v=b7rohkVEor8