Dec 1, 2019 (TM)
It’s so beautiful it hurts.
Đẹp đến đau lòng.
Tôi để lại câu đó trên bản “The Winner Takes It All” cho Joey Niceforo. Hiếm khi tôi comment trên Youtube, chỉ khi nào quá xúc động. Bản nhạc hồi xưa khi Abba trình diễn có bao giờ tôi để ý vì vốn không thích những than thân tội nghiệp của những mối tình tan vỡ. Tại sao lại phải bi thảm tự thương hại cho những gì tan vỡ.
Thế mà, khi xem xong Joey Niceforo trong “Winner Takes It All” mấy tuần trước, tôi không thể nào xua được giọng hát đó ra khỏi đầu mình … The winner takes it all, the loser has to fall. The gods may throw the dice, their hearts as cold as ice, and someone way down here losses someone dear…. Không ai oán, không than trách, chỉ một nỗi buồn cúi đầu, a dignified sadness.
That’s how he sang the song … pure dignified sadness!
Có những giọng hát ám ảnh, có những khuôn mặt đăm đăm, có những đôi mắt hiền như mắt nai, người ca sĩ có giọng tenor chuyên hát nhạc kịch opera, dòng máu Italian, French-Canadian rất trẻ này còn có một khuôn mặt thất thần yên lặng sau khi trút hết hồn mình vào bản nhạc, một điều bấy lâu nay tôi tưởng chỉ thấy được ở một Nina Simone, Shirley Bassey hay Edith Piaf, hay Pavarotti. Khuôn mặt của họ khi trút nốt nhạc cuối cùng.
Còn tôi, nước mắt ứa ra sau khi nghe mà không giải thích được những giọt nước mắt đó ….
C’est tellement mystérieux, le pays des larmes!
Tống Mai
The Winner Takes It All
Artist: Abba
Vocal: Joey Niceforo
www.youtube.com/watch?v=RRz89T6IJ30
“Còn tôi, nước mắt ứa ra sau khi nghe mà không giải thích được những giọt nước mắt đó ….” Hà cũng có cái phản ứng, hay phản xạ đó. Mỗi khi Hà đọc một bài thơ hay, một bản nhạc hay, hay chỉ một câu thơ, một câu ca từ đẹp đến động lòng Hà cũng chảy nước mắt dù không phải vì nỗi buồn của bài hát làm động tâm tư mình. Thường thường là mỗi khi nghe một bài hát của ông Cohen, và vọng cổ, nhất là vọng cổ mà nghe live.
Dường như chỉ có khi hòa mình vào tâm tư của bài thơ hay bản nhạc thì mới có thể thưởng thức hết cái hay cái đẹp của tác phẩm.
Bài hát này cũng nói lên cái nghiệt ngã của người thua cuộc. Đau lắm chứ, buồn lắm chứ. “The loser stood so small.” Ôi, I have been there so many times. Standing there so small.
Mai tâm đắc với Hà, nhưng không Hà ơi, chỉ “standing there so small” trước thiên nhiên vũ trụ, trước những gì khác thì chỉ nên “ngạo với nhân gian một nụ cười” : )
Nói về vọng cổ, hồi xưa Mai nhất định không chịu được, nhưng sau này khi về Vietnam vào trong những ngõ hẻm nghe trên radio của dân trong đó thì xúc động, không ngờ lời ca thắm thiết chân thành như vậy….”Trời ơi tiếng của ai bên đường xa đưa vọng lại, có phải chăng là tiếng của kẻ năm xưa đã phụ bạc tấm ân tình”
và …
“Chúa công ôi máu tàn quân đã ướt đẫm sơn khê mà tiếng sáo vẫn vọng về cung ly hận. Một đóa hoa giữa mùa ly loạn bởi trận cuồng phong nên rã cánh xa cành, Chúa công ôi, Chúa công hãy mau mau lên yên tìm lối thoát than để mặc thiếp với bốn bề khói lửa, kìa, sao tướng công bỗng dưng rơi lệ đừng não lòng cảnh từ biệt sinh ly, bến Ô Giang còn hãi hùng vì khói lửa thì thành quách nào chịu đựng nổi phong ba.” (Hạng Võ biệt Ngưu Cơ)
“Ghe chiếu Cà Mau đã cắm sào bên dòng kinh ngã bảy, sao cô gái năm xưa chẳng thấy ra chào … Cửa vườn cô đã đóng kín tự hôm nào. Tôi vác đôi chiếu bông từ dưới ghe lên xóm rẫy, chiếc áo nhuộm bùn đã lắm tắm giọt mồ hôi. Nhà của cô sau trước vắng tanh, gió lạnh chiều đông bổng có ai dạo lên tiếng nguyệt cầm, như gieo vào lòng tôi một nỗi buồn thê thảm.”
“Hò ơ …, Nước giữa dòng có khi trông khi đục Người ở đời có lúc nhục lúc vinh. Gẩm ai vô sự như mình, Đò ngang một chuyến … Hò ơ …, đò ngang một chuyến mặc tình nắng mưa. Thân già gạo chợ nước sông khỏe thì đưa khách, mệt nằm xả hơi Sang giàu mặc kẻ đua bơi Công danh như thể bèo trôi giữ dòng … Ai dại, ai không rốt cuộc ngẫm lại vẫn không bằng đời của Lão.Còn trời còn nước còn sông Còn cây đa cũ thì còn ông chèo đò. ”
“Tôi người viễn khách cô đơn dừng lại quán khuya giữa canh buồn hiu hắt. ngoảnh mặt nhìn xa sương rơi mờ mịt. Quán lạnh về khuya vàng vọt ánh trăng gầy … Chén rượu từ ly theo ánh lửa vơi đầy … Mang tâm sự kiếp giang hồ lận đận, nữa cuộc đời vay mượn nổi sầu riêng. Có phải anh vì quê hương đất nước, trải qua bao mùa chinh chiến đau thương. Máu hồng nào nhuộm đỏ cả Hương giang, cho trường sơn quặn đau tình sông núi.”
“Bến cũ ngày xưa người đi không một lời từ giã, anh nhớ Cửu Long nước sông buồn man mát tôi yêu hoàng hôn Đà Lạt phủ sương mờ … Quán lạnh về khuya vàng nhạt ánh trăng sầu … Tôi và anh cùng mang chung tâm sự. Thương quê nghèo sau những ngày tháng loạn ly. Trăng nước Hậu Giang thương về xứ Huế, mưa bão miền Trung đẫm lệ trời Nam. Anh thương anh nhớ Hậu Giang, tôi buồn tôi vọng Quãng Nam Ngự Bình. ”
Còn Huế thì có hò Huế:
“Chiều chiều trước bến Văn Lâu
Ai ngồi ai câu ai sầu ai thảm
Ai thương ai cảm ai nhớ ai trông
Thuyền ai thấp thoáng bên sông
Đưa câu mái đẩy chạnh lòng nước non”
Sao mà yêu lắm những đoạn vọng cổ này. Còn nhiều lắm. Hà cũng muốn thêm vào mấy đoạn của Võ Đông Sơ Bạch Thu Hà. Những câu hát vọng cổ này cũng có chất văn chương, cho thấy người viết ca từ hiểu biết thấm nhuần văn thơ, nhất là thơ cổ, trong bài Võ Đông Sơ Bạch Thu Hà có cả thơ Đường.
“Máu đào rơi ướt đẫm nhung bào. Chí anh hùng vùi trong kiếm đao.” Còn vài câu nữa Hà không nhớ hết.
Thường thường, nghe nhạc Việt dù có buồn Hà vẫn chịu được, nhưng nghe vọng cổ là cảm xúc mạnh, cứ như cả bao nhiêu triều đại trong quá khứ với những mảnh đời mảnh tình đứt đoạn (của người ta chứ không phải của mình) cứ trôi về, trôi về. Hà nghĩ có lẽ cũng giống người Ý (và cả châu Âu) nghe opera. Âm nhạc có khả năng đánh thức cảm xúc sâu xa trong lòng người. Có lẽ cũng nên mừng là mình có và vẫn còn rung cảm được trước vẻ đẹp của âm nhạc, dù là nhạc cổ hay nhạc hiện đại.
Ôi chao, inspired bởi Joey Niceforo, chị Mai và chị Bà Tám duet với nhau vài câu vọng cổ mùi mẫn thật là ngạc nhiên và mới mẻ !!!
Haha. Cám ơn bạn đọc của Tống Mai tôi vơ vào chữ ngạc nhiên và mới mẻ mà xem đó như lời khen, chứ thật ra tôi vẫn sợ bạn đọc chê mình cải lương. Sẵn đây xin tiếp theo hai câu đã chép lại ở trên trong bản vọng cổ Võ Đông Sơ Bạch Thu Hà. Sáng nay đang đứng nấu cơm tôi bỗng nhớ thêm hai câu tiếp theo. Có lẽ có vài chữ không chính xác nhưng xin tha lỗi cho bộ óc già. “Bóng chiều rơi cuối nẻo biên thùy. Ta thấy mien xa rũ bóng quân kỳ.” Quên nói thêm Võ Đông Sơ là con của ông Võ Tánh đó nha, chớ không phải nhân vật của truyện Tàu đâu. Mà cũng thú thật là tôi nghe nói như thế trên mạng chứ tôi không thể kiểm chứng.
Cám ơn chị “Bà Tám”. Em lục lại Asia để xem tuồng vọng cổ này vì nhớ là mình có thấy tuồng này trong đó và lôi ra được mấy câu để góp với 2 câu vọng cổ hay của chị : )
“Trời ơi! Bởi sa cơ giữa chiến truờng thọ tiễn nên Võ Đông Sơ đành chia tay vĩnh viễn Bạch Thu Hà.
Bạn tình ơi! Đừng hoài công mòn mỏi đợi chờ.
Hãy gọi tên ta trong những chiều xuân lạnh khi cánh nhạn bay về cuối nẻo trời xa.
Hay những lúc canh khuya tựa rèm châu ngắm áng trăng tà,
nàng hãy nhớ đến tháng năm này, có một người yêu đã vùi thây giữa vùng cát trắng.
Ta cảm thấy một vùng trời đất hình như đảo lộn, máu đào tuôn ướt đẫm nhung bào
Ta gọi tên em trong tiếng nấc nghẹn ngào.
Đây mới thật là lần chia ly vĩnh viễn, hết mong gì gặp gỡ cùng nhau.
Rượu ly bôi ngày ấy tiễn anh đi, hoa lá bay theo vó ngựa phi,
có biết đâu buổi tiễn đưa hôm ấy là buổi chia ly nàng chờ đợi mà chi.
Ta cảm thấy máu ngừng trong nhịp thở, rút gươm thiêng mà dòng lệ tuôn sa.
Khắc vào cây ba chữ Bạch Thu Hà để kỷ niệm ngày ta không gặp nữa.
Tuấn mã ơi! Hãy phi mau về báo hung tin cho quân ta được rõ rằng Võ Đông Sơ đã vùi thây trong gió bụi quan hà.
Tiếng kẻng thu quân tắt liệm tự bao giờ.
Hoàng hôn phủ trùm lên bãi chiến một vẻ u buồn lạnh lẽo tiêu sơ. “
Cám ơn TLTong. Và mong Tống Mai không chấp bạn đọc vào còm lung tung đi xa chủ đề Mai viết.
Cũng bài vọng cổ ấy nếu TLTong nghe thêm chút nữa sẽ có hai câu trích từ bài Lương Châu Từ.
“Túy ngọa sa trường quân mạc tiếu.
Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi.”
Hai câu này là lý do rủ rê tôi nghe bài vọng cổ này cho đến hết, và có lẽ nghe nhiều lần nên thuộc nhiều đoạn trong bài.
Hồi xưa còn bé, thuở mới vào Văn Khoa Sài Gòn, tôi hay sang lớp Hán Việt dành cho lớp cao hơn để được nghe giáo sư Nguyễn Khắc Hoạch giảng thơ Đường, và cho mãi đến bây giờ, tôi vẫn thích thơ Đường. Một bài vọng cổ, ai cũng bảo là nhạc bình dân, lại lồng vào hai câu thơ nổi tiếng, lại lồng vào một cách rất tự nhiên, khiến tôi để ý.
Hôm qua tôi vào youtube nghe Kim Tử Long hát, không nhớ ngày xưa ai hát bản này. KTL hát rất “mùi” nhưng giá mà ông mặc trang phục cổ truyền, với kiếm cung, chắc là gợi nỗi niềm dân tộc nhiều hơn. VN mình đó, chinh chiến bao nhiêu năm. Bên cạnh một Võ Đông Sơ còn biết bao nhiêu chiến sĩ vô danh, bao nhiêu chinh phụ vô danh bên cạnh Bạch Thu Hà.
Vọng cổ là chị Mai và chị Tám cổ kim hoà điệu trước nên em nối đuôi chạy theo đó mà! Em nghĩ là không lạc đề đâu mà có vẻ là relate thôi nếu chị hiểu được sỹ em, hi hi!!!
Mai cũng lạc đề một chút.
Vở kịch này rất hay:
“Lòng Thành Cầm Giả Ca” :
youtube.com/watch?v=K4yaRjCG4bw
Bài ca người gảy đàn thành Thăng Long
“La vie ne se joue pas de gagner ou de perdre, mais simplement de fatalités. A savoir si c’est un destin d’en vivre bien. …”
Il n’y a pas de vainqueur ou de perdant dans notre vie…
Cùng chia xẻ với Mai nhũng cảm xúc.
Cám ơn bạn tôi.
To everything (turn, turn, turn)
There is a season (turn, turn, turn)
And a time to every purpose, under heaven
A time to be born, a time to die
A time to plant, a time to reap
A time to kill, a time to heal
A time to laugh, a time to weep
To everything (turn, turn, turn)
There is a season (turn, turn, turn)
And a time to every purpose, under heaven
A time to build up, a time to break down
A time to dance, a time to mourn
A time to cast away stones, a time to gather stones together
A time of love, a time of hate
A time of war, a time of peace
To everything (turn, turn, turn)
There is a season (turn, turn, turn)
And a time to every purpose, under heaven
A time to gain, a time to lose
A time for peace, I swear it’s not too late
Chị Mai,
He’s so handsome and his voice is wonderful, full of passion. After the performance, he sat at the café looking so sad and quiet, and you’re right, as if his soul has been drained out. It’s the best re-edition of “Winner Takes It All”, even better than Abba. Incredible how you find this gem.
Miss you chị Mai.
Miss you too.
I agree. Joey Niceforo’s re-edition of the song even surpasses the original Abba.
Not many have that kind of performance. Shirley Bassey was also famous for pouring her soul into her sọng. In a concert at Royal Albert Hall in London, her “This is My Life” was typical, after the song ended, she took her head in her hands in anguish, turned her back to the audience and walked backstage without a word.
Bài hát hay quá Mai ơi, Thảo nghe hai lần rồi. Đang copy để xem lại❤🌹.
Album “Priceless” của Niceforo có nhiều bài khác rất hay Dã Thảo, nhưng Mai vẫn thích nhất bài này trong album đó.
Hồi trước khi nghe Abba hát bản này thì không có cảm xúc gì. Bây giờ nghe Niceforo thì lại xúc động, giọng hát và cách diễn đạt thật là power and glory.