May 20, 2020 (TM)
Nơi tôi ở đã được lệnh mở cửa sau những tháng lockdown vì nạn dịch. Tôi đã có thể ra ngoài từ lâu nhưng tôi vẫn chưa ra khỏi nhà. Một điều gì làm ngần ngại. Ba tháng giam mình, tuyệt đối không hề bước ra khỏi khuôn viên nhà, tôi tưởng mình sẽ mừng lắm khi được phóng thích, nhưng không, sự yên ổn bên trong làm thế giới bên ngoài trở nên xa lạ đầy đe dọa. Tôi chùn chân dù biết ngoài kia hoa đang nở đẹp lắm.
Những tháng ở trong nhà, cuộc sống hàng ngày của tôi không thay đổi. Tôi vẫn làm việc, vẫn sách báo, âm nhạc, phim ảnh, viết lách và nhiếp ảnh…Chỉ có một điều là làm những điều đó trong khi ruột đau buồn lặng lẽ. Tôi nói chuyện điện thoại nhiều hơn với các chị em của mình, chúng tôi níu nhau, trút cho nhau nghe những phẫn uất cho một xã hội phân tán. Những cuộc điện thoại bất tận. Tôi tưởng mình can đảm và giỏi chịu đựng, nhưng không, những gì xảy ra cho chính bản thân mình thì có thể chịu đựng được, nhưng những gì xảy ra cho cả một thế giới, cho cả đất nước thương yêu nơi tôi đang sống thì gần như không chịu đựng được. Con số nhiễm bệnh và tử vong ngày càng tăng làm sao giữ được yên ổn trong lòng. Những gì tôi cố gắng làm để át tiếng còi hụ của xe cứu thương ngoài kia trở nên phù phiếm. Có gì là quan trọng hay ý nghĩa nữa đâu. Cảm giác vô nghĩa chẳng khác gì khi ngồi trong một tiệm ăn ấm cúng thưởng thức một món ăn ngon, chợt nhìn ra ngoài cửa kính thấy một người vô gia cư đang co ro bên vệ đường.
Điều gì đang xảy ra có ai hiểu được không. Có ai giải thích được tại sao ta lại đang ở trên sân khấu diễn lại cuốn truyện La Peste (Dịch Hạch) của Camus ở thời đại văn minh này. Tôi đang tìm kiếm điều gì, một câu giải thích ư? Đau hơn nữa, tại sao trong hoạn nạn của cả nhân loại, những kẻ khao khát quyền lực lại lựa lúc này để phơi bày hết mặt trái của tâm mình. Tôi bỗng hiểu tại sao mình lại đau ruột đến thế, không phải vì nạn dịch mà vì sự phân tán của xã hội. Nếu có một sự unity để cùng nhau vượt qua khổ nạn này, có lẽ ta không phải quá đau lòng.
But my heart is a lonely hunter that hunts on a lonely hill.
William Sharp. Tôi đang viết lung tung, vương vãi những con chữ khắp nơi. Có ai còn giữ được sự an nhiên. Đã gần bốn giờ sáng, lại một nuit blanche, cha tôi hay nói thế sau một đêm không ngủ.
Những gì tôi ráng làm trong thời gian này không hoàn toàn giúp át được tiếng còi hụ của xe cứu thương ngoài kia, nó đến thường xuyên. Có những lúc ngồi với laptop học online photography, tiếng còi nhói tim làm vô nghĩa những gì mình đang làm, nó xé bầu không khí im lặng của một không gian không bóng người. Nhiều lần không chịu được, tôi bỏ buổi học xuống phòng thờ ngồi.
Thế nhưng, giữa những cái nhói tim đó, tôi thầm cảm ơn những buổi học ấm cúng. Dưới đây là một vài bức hình ghép (composite photography) tôi nộp cho thầy tôi để trả bài cho giấc mộng Trang Chu.
Tống Mai
Ở núi Yoshino,
kể từ ngày tôi thấy
hoa trên cành lơ thơ
trái tim tôi từ đấy
lạc mất đến bây giờ
(Saigyō Hōshi – Pháp Hoan dịch)
Đèn lồng trong một tiệm ăn ở Saigon
Mon amie la rose est morte ce matin – Hoa hồng trong vườn chị tôi
Những bird houses tôi chụp ở khu rừng trước mặt nhà em tôi ở Canada,
tôi sắp nó trên một cành cây.
Hà cũng thức giấc lúc hai giờ. Đang làm bài online, kỳ này Hà lấy 6 lớp. Mai thật là skillful với photoshop. Chất lãng mạn nghệ sĩ tính của Mai tuôn trào trong bất cứ tác phẩm nào dù là viết hay chụp ảnh.
Cám ơn Hà. Mai chỉ mới tập tểnh. Mai cũng thấy sự khác biệt giữa trước và sau trong những hình ảnh của Hà.
Mai cầu mong nạn dịch qua nhanh để có thể cầm máy ảnh chu du như trước. Mai tin nó sẽ qua. Chúng ta cần kiên nhẫn chờ đợi nhưng Mai đã bắt đầu thấy có dấu hiệu nản lòng nơi mình nên càng buồn.
But we hope, somewhere over the rainbow.
Sắp hết rồi. Ngay cả ở NJ cũng có dấu hiệu bắt đầu giảm số người chết. Mai có thể đi chút đỉnh, miễn là đeo khẩu trang, bao tay, và tránh tiếp xúc gần với người (và vật nữa). Đi bộ hay lái xe ra chỗ công viên vắng vẻ, để sưởi nắng. Cần có nắng để có vitamin D. Nói chuyện với người thân là tốt. Thấy Mai dùng thì giờ để viết và sử dung photoshop thì biết là tinh thần ổn định.
Cám ơn Hà. Chiều nay Mai lái xe xuống DC quanh vườn anh đào. DC vắng không một bóng người, nạn dịch vẫn hoành hành ở đây, nên thiên hạ vẫn sợ không ra đường. DC vẫn còn lockdown. NJ bị sớm nên lành sớm, những nơi bị sau thì vẫn nặng nề.
Thấy tội cho nước Mỹ quá. Chưa bao giờ thương nó như lúc này, vừa thương vừa xót.
Bốn tấm tấm nào cũng đẹp.
Cám ơn Hà.
Tống Mai thương và rất thương, như đã nhiều lần rót nhỏ vào tai Mai là chị Q rất vụng về trong viết lách, trong diễn đạt tình cảm của mình, nhưng chị phải ráng nói ít ra là một lần là chị cảm phục cái tài năng xuất sắc, cái nhạy cãm dịu dàng của Mai vô cùng và vô cùng. Những xúc cảm của Mai dã làm chị rướm nước mắt, bâng khuâng theo cái buồn và dạt dào theo cái vui của em….Cùng đồng hành trong nỗi xót xa cho một xã hội phân tán và sự vô cảm của những kẻ đang khao khát quyền lực, chị chỉ biết âm thầm nguyện cầu và nguyện cầu cho một ngày mai tươi sáng. Chúc Mai đầy nghị lực để giử mình đươc thân khỏe, tâm an….
Chi Quyên
Cám ơn dear chị Quyên đã để lại những giòng thương mến này. Mai rất cảm động khi chị vẫn kiên nhẫn tiếp tục đọc những gì em viết.
Em vẫn tin vào ngày mai và cái lành sẽ thắng cái dữ.
Nghĩ rằng trong Mai đang có một tâm An Nhiên qua nhũng tác phẩm đầy nghệ thuật, mặc cho ngoài kia đầy biến động. Mai đã đem đến cho người đọc những giây phút bình yên.
Cám ơn Mai.
Un homme saisit une bêche sans les mains.
Il va à pied monté sur un buffle.
Il traverse le pont,
Le pont coule mais l’eau ne coule pas.
Cám ơn bạn tôi cái koan này của Fu Daishi:
Empty-handed, I hold a hoe.
Walking on foot, I ride a buffalo.
Passing over a bridge, I see
The bridge flow, but not the water.
Mai ơi,
“Transiency – We should find perfect existence through imperfect existence.”
Something there is, prior to heaven and earth,
Without form, without sound, all alone by itself.
It has the power to control all the changing things;
Yet it changes not in the course of the four seasons.
(Daishi)
“Ta van cát bụi bên đường
Dù nhơ dù sạch đừng vương gót này”.
Chị khiến em ngạc nhiên khi hôm qua chị thức khuya đến thế, lúc đó em nghĩ cũng đã 2h, 3h sáng mạn phía Đông, nên em nghĩ chắc chị có nỗi buồn gì trong lòng. Đọc những dòng trên mà trĩu cả lòng chị ạ, con số nhiễm bệnh ở Canada cũng đang tăng, nhưng ở BC nơi em ở tình hình lại đang tiến triển theo hướng tích cực với chỉ 2 trường hợp nhiễm bệnh ngày hôm qua. Giờ mình chỉ biết ”Nguyện ngày an lành đêm an lành, ngày đêm sáu thời đêu an lành” thôi ạ. Cảm ơn chị với những bức ảnh ghép, chúng làm PH cảm thấy ấm áp và bình an hơn trong ”những khắc giờ tăm tối” này.
Vậy là hai chị em cùng thức khuya quá.
Cám ơn em tôi.
Trong những hình ghép này, chị thích nhất là Cậu bé trên núi Phú Sĩ. Bản sao này của bức tranh chị mua đã hơn 35 năm rồi nhưng vẫn thương. Original painting thì đang nằm trong khu Japanese art của Freer Gallery ở DC. Khi nào qua thăm DC chị sẽ dẫn Pháp Hoan đến đó.
Dạ hy vọng được qua DC trong một ngày gần nhất.
Cám ơn một tâm hồn nhân ái của tháng Năm và của những ngày tháng lặng im.
“Thứ sáu đã gần xuống hết, những mảng đất đang mang màu nâu bạc. Những con sâu đất và dế cũng đã reo rất sớm ngoài kia… …đã xa dần từng ngày tháng cũ. Đã bỏ sau lưng từng buổi chiều êm ả, đã quên mất những yêu dấu của một tuổi nồng nàn nhất trong đời một người con gái. Rồi sau đó còn gì ngoài một đời sống đều đặn hơn, ngăn nắp hơn và những kỷ niệm đã được trút bỏ âm thầm… Ôi những điều quý giá có bao giờ giữ mãi được…”
Cám ơn Diệu đã gởi cho Mai đoạn văn trên của anh TCS.
Mai ơi, hình đầu tiên đẹp ghê. Em thích tất cả những hình chị làm. Màu sắc dịu dàng, quí phái như tâm hồn của tác giả.
Hang in there chị ơi. Chị viết hay quá, nhưng đọc chảy nước mắt.
Cám ơn KAnh. Chị cũng thích bức đầu tiên, cô gái người mẫu chị lấy ra từ một magazine cũ rích đem về từ Rome hơn 20 năm trước rồi để cô sau dãi lụa, cánh bướm, làm nên một “Còn ai với ai” bài hát rất thương.
Những bức ảnh thật đẹp,
Một bài viết khiến người đọc phải xao lòng.
Đại nạn của nhân loại, chỉ biết buồn ,thở dài và nguyện cầu….
Hãy tự tin, đợi chờ điều đang đến,
Vầng mây đen u ám ,sẽ chóng qua….
Cúc gửi đến bạn mình,
Một Tống Mai đa tài, đa cảm lời chúc
luôn khỏe và an lành….
Saigon, 22-5-2020
Kim Cúc
Cám ơn Cúc cái comment như một bài thơ của Cúc.
Không biết khi nào Mai mới có thể qua lại được SG để được ăn những món ăn thanh đạm Cúc nấu nữa Cúc nhỉ, nước mắm kho, cá kho, thịt luột chấm ruốt….
Mai sẽ phải tự làm nước nắm kho vậy, rồi ăn với cơm nóng trộn beurre bretel của Normandy. Ôi, đó là món ăn tuyệt vời nhất mà hồi xưa mẹ của Mai hay cho ăn. Mai đã có beurre đó, chỉ thiếu nước mắm kho.
Mai ơi, the heart is a lonely hunter.
Yes, câu thơ bất tử trong bài thơ của William Sharp Mai trích ra:
… What are all songs for me, now, who no more care to sing?
Deep in the heart of Summer, sweet is life to me still,
But my heart is a lonely hunter that hunts on a lonely hill.
Green is that hill and lonely, set far in a shadowy place;
White is the hunter’s quarry, a lost-loved human face:
O hunting heart, shall you find it, with arrow of failing breath,
Led o’er a green hill lonely by the shadowy hound of Death? …
Cuốn truyện của Carson McCullers “The Heart is a Lonely Hunter” lấy tựa dựa vào bài thơ này. Cuốn phim phỏng theo truyện do Sondra Locke đóng rất hay. Mick, cô gái cô đơn trong truyện làm bạn với Sinclair, người đàn ông cô đơn bị điếc. Cô rất mê nhạc cổ điển và dùng nhạc như bạn đồng hành của mình. Có một đoạn khi cô thấy Sinclair ngồi cúi đầu trong tay của mình, cô mở Beethoven và bày cho anh ta nghe nhạc. Anh chàng vung tay theo tiếng nhạc tưởng tượng mình có thể nghe được âm thanh, nhưng khi tiếng nhạc chấm dứt anh vẫn còn vung tay vì không biết.
Hình bird house vui mắt chị nhỉ.
Em bây giờ có 2 niềm vui là golf và opera.
Đúng là chưa bao giờ em đọc cái note nào của chị thấy bất lực như cái này.
Hạnh ơi, hai niềm vui golf và opera rất thanh thản. Mong hết dịch để xem opera ở theater.
Chị vẫn cầu nguyện nước Mỹ gượng dậy được.
Mọi việc rồi sẽ qua như nó là…
Một kiếp tằm nhả tơ!
Chị không biết đến bao giờ, kiếp tằm này sao thấy vô tận.
Mai oi! Mỗi tấm ảnh là một câu chuyện. Khi đọc nó xong chị có cảm tưởng đây là “nổi niềm“ của chị. Ước gì chị được hưởng một tí nào creative của Mai để chị cho vào những tấm ảnh của mình.
Cảm ơn Mai
: )
Mai phải cám ơn thầy đã giúp những ngày giam mình trong nhà bận rộn với giấc mộng Trang Chu này.