Light and Shadow – Ánh Sáng và Bóng Tối – Tống Mai

Apr. 14, 2020 – Aug 30, 2023 (TM)

The bright side of the moon could not exist without the half wrapped in shadow.
A half-life is not substantial, not sustainable. You cannot cut out half your heart and live.
― Thomas Lloyd Qualls

Không đâu, làm sao ta có thể tránh được bóng tối, cắt một nửa trái tim mà sống được.
Tôi thừa biết đó là một phần của hiện hữu từ lâu và chưa bao giờ có tham vọng được mãi mãi ở trong ánh sáng. Đó là một sự ngây thơ bởi chính bóng tối đã giúp tạo ra con người thật sự toàn vẹn của mình. Câu nói ở mãi trong đầu tôi, nhất là trong thời gian gần đây khi bóng tối đang bao trùm khắp nơi.

Trong nhiếp ảnh và cả trong đời sống, tôi vốn yêu những gì nói với tôi bằng một giọng nói nhỏ nhẹ: một tĩnh vật trên một khung vẽ bao la, một khuôn mặt lẻ loi giữa đám đông, một con chim lạc đàn, một cành cây trong cánh đồng im vắng, một cành hoa rũ, màu xanh của gạch nối chia bầu trời và biển, dấu lặng giữa những nốt nhạc, tiếng gõ vô thanh trong một giàn giao hưởng … và hơn tất cả, sự im lặng của bóng tối.

Gần đây, khi bóng tối lan tràn trên những khung hình của tôi quá nhiều thì tôi không còn xua đuổi nó như xưa nữa, tôi đã quen với sự hiện diện của nó để có thể nhìn với ánh mắt chấp nhận và chịu đựng. Những nỗ lực mở toang những phần tối để hiện ra chi tiết đằng sau trên những bức hình tôi chụp đã qua. Càng về sau, tôi càng để ý gìn giữ phần tối trong những tác phẩm của mình và không còn bận lòng đến những bình phẩm về những phần tối đó nữa. Tôi muốn người xem chấp nhận nó cũng như tôi đã chấp nhận một cách dễ dàng. Một dễ dàng có được nhờ khuynh hướng yêu thích những gì nhỏ nhẹ không ồn ào. Sự giao hòa giữa ánh sáng và bóng tối sẽ có được khi ánh sáng ôn hòa và bóng tối không sâu.

Nhiếp ảnh của tôi thường không mang sắc thái nổi bật đập vào mắt chút nào. Người photographer thường muốn “images that pop”, nhưng không, hình ảnh của tôi trái lại hầu hết nhợt nhạt, gầy guộc xanh xao thiếu sinh khí. Nó còn mang thêm vẻ ảm đạm khi bóng tối tự do tung hoành trên những khung hình. Thế nhưng, đó là những gì tôi đã thả hồn vào để có thể nhìn lại và tìm thấy mình trong đó. Tôi thường chụp với một chủ đích. Những xử dụng thủ thuật nhiếp ảnh chỉ làm một cách phản xạ và máy móc, phần còn lại trước khi bấm shutter là tất cả tâm tư, và đó là khoảnh khắc sung sướng thuộc về mình nhất.

Đêm hôm qua có một sự im lặng lạ kỳ trong vườn tôi.
Trăng sáng vằng vặc chiếu những cành cây đen rõ nét xuống mặt đất ngoằn ngèo vẽ nên những bức tranh chấm phá mực Tàu. Dư âm của trăng mười sáu trong giây phút huy hoàng nhất của một pink moon vẫn còn đó. Tôi đứng rất lâu, dán mặt vào cửa sổ nhìn xuống, cưỡng lại sức thu hút của cái đẹp bên dưới để không mở cửa bước xuống vườn trong giờ khuya khoắt này. Khi quay lại giường ngủ, tôi nghe vài giọt nước mắt trên má, thế giới đang tan nát ngoài kia một cách không tưởng tượng được đang nghiến nát cả lòng.

Tôi có thói quen thức dậy nửa đêm đi loanh quanh trong nhà tìm những luồng sáng từ của sổ hắt vào biến những đồ vật thành những hình thể lờ mờ. Những bí mật của bóng đêm. Tôi dừng lại nhiều nhất ở phòng thờ, nơi chỉ có một ngọn đèn nhỏ tỏa ánh sáng trắng dịu. Trong những đêm trăng, ánh trăng chiếu vào từ khung cửa loang trên những bức tượng Phật và tì kheo yên lặng hiền từ. Có những góc nhỏ mà sự im lặng hoàn toàn đang ngự trị khi bóng tối tụ lại đằng sau những bức tượng tạo nên những bí ẩn lạ kỳ. Sự lạnh lẽo và hoang vắng duờng như bất động khi ánh sáng mờ nhạt từ ánh trăng bên ngoài không xua tan được bóng tối dày đặc, tạo ra một thế giới mơ hồ nơi bóng tối và ánh sáng hòa thành một cõi yên tĩnh hiếm hoi làm dâng lên một sự thành kính vô biên. Sự thành kính mà không thể nào có được giữa ánh sáng trần trụi của ban ngày.

Tất cả là một sự thức tỉnh để quay về nương tựa ở chính mình.

Thế giới đang ở trong bóng tối. Tôi có cảm tưởng trời cao đang nói một điều gì đó với con người.
For whom the bell tolls.
Tôi vẫn giữ niềm tin đó.

Tống Mai
Apr. 10, 2020

Hôm nay tôi lại mở bài viết này ra giữa buổi sáng ngày rằm tháng Tám đế đọc lại và tìm thanh thoát. Lát nữa tôi sẽ mua Huệ cúng Phật. Không còn chị tôi để nhắc tôi thắp hương ngày rằm, tôi dựa vào trăng ngoài cửa sổ mỗi đêm để biết lúc nào trăng tròn để mua hoa cúng.

OM Mani Padme Hum.

Tống Mai
Aug. 30, 2023

 

NHỮNG THIÊNG LIÊNG QUANH TÔI – THE SACRED AROUND ME
These images were taken at various times when morning light fell on the exact spots that I wanted.
They were exposed to the right to retain both light and shadows

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

46 thoughts on “Light and Shadow – Ánh Sáng và Bóng Tối – Tống Mai

  1. Cám ơn Mai màu xanh trong xám, light in shadows.
    Bóng tối ngoài kia rồi sẽ tan đi. Con người sẽ lớn lên.

    1. Những hình ảnh và những lời Mai viết như bàn tay xoa dịu nỗi đau của tất cả.
      Moi aussi, một sự tỉnh thức cho chính mình.

  2. Hình đẹp vô cùng, Tống Mai ơi,

    Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật,
    Nam Mô Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật,
    Nam Mô Cứu Khổ Cứu Nạn Quan Thế Âm Bồ Tát.

    Nguyện cầu cho thế giới chúng sanh tai qua nạn khỏi.👏🙏 ✝

  3. Ánh sáng (hàm nghĩa luôn phần tối) trong những tấm hình này như nói lên tâm trạng người chụp, ngay tại thời điểm đó (đặc biệt là hai tấm hình 8 &9). Thời điểm giao hòa và cảm thông giữa người chụp và đối tượng được chụp (thực ra là ở đây là giữa chị và thế giới tâm linh bất khả tư nghì).

    K thích serie ảnh này vì sự sống động (có hồn) của chúng !

  4. Dearest Susanna,
    If you happen to read what I am about to write here, they are for you:

    I was thinking about you when I was writing this post, and I was happy when I saw that you’d seen it.
    My heart and prayers go out to Italy and I hope you will continue to stay safe.
    Love and hugs to my soul sister. I hope someday I can see you in Genova.
    Mai

  5. Lúc ăn cơm thì chị vào đọc lại để được đi sâu vào bóng tối của Mai. Để tìm hiểu những gì M đang diễn tả mà trong đó nó bao gồm nhiều ý nghĩa.

    Đây là lần đầu tiên chị tìm được một người bạn, người ta hay gọi nôm na là tri kỷ. Một người để chị có thể trút hết những tâm sự, những vui buồn.

    Cảm ơn Bồ Tát đã đưa cô Tiểu đến cho chị.

  6. Chị TMai mến,
    Như đã nói với chị nhiều lần, muốn đọc bài của chị, phải đọc lúc tâm thật tĩnh mới thấm thía và hiểu được tâm trạng của tác giả khi viết bài. Vì vậy, nhận được bài của chị từ sáng nhưng đến bây giờ mới đọc. Bài viết rất sâu sắc, nhưng mình phục nhất là những hình về light, shadow của chị là THẬT là những gì chị CATCH được và chụp khi tình cảm bị rung động thật sự.

    Đây không phải lần đầu mình được xem những hình chị chụp về light and shadow, nhưng kỳ này có lẽ vì đã “quen sống trong bóng tối” của dịch Coronavirus, nên mình chấp nhận bóng tối dễ hơn và có dịp so sánh ánh sáng (biểu tượng cho hạnh phúc, vui tươi) và bóng tối (biểu tượng cho tang tóc, đau khổ), và như chị nói, cuộc đời là một pha trộn của ánh sáng và bóng tối chị ạ: có bóng tối, mới apprecier những cái vui, đẹp – và có ánh sáng mới thấy sự đau thương mà bóng tối mang đến cho mình (sợ sệt, buồn khổ).

    Thôi mình ngừng đây vì bắt đầu “lẩm cẩm” rồi, “dám” tranh luận với thi sĩ về cuộc đời.
    Chúc chị một đêm an lành,

  7. Thế nên có thi sĩ nói: Nỗi buồn là mẹ của thơ. Trên thực tế, đã mang thân phận người tức là đã mang theo nỗi buồn; kể cả tình yêu cũng là nỗi buồn. Ở phương Đông, hình tượng Đức Quan Âm là hình tượng của nỗi cảm thông nhưng cũng là một hình ảnh buồn. Thật thích những bức ảnh của chị.

  8. Cám ơn Mai đã chia sẽ “ Những thiêng liêng quanh tôi “.
    Những hình ảnh tuyệt vời.
    Đã hai ngày qua, nhận được bài, đọc đi đọc lại và và ngắm mãi hình ảnh mà không biết phải viết sao đây! Những cảm xúc đôi khi làm mình nghẹn lời.
    Những tia sáng yếu ớt lẻ loi chiếu xuống trên những bức tượng trầm mặc, những vật thể, hình ảnh mà khi nhìn ngắm mình có được cảm giác yên bình và thanh thản, để tâm thôi vọng động vì âu lo, sợ hãi do phải sống xa gia đình khi mà thế giới đang có những biến cố rất nguy hiểm như hiện nay !
    Có phải đây cũng là tâm tư mà Mai muốn truyền tải? Một niềm tin vào tương lai bình yên .
    Ng vẫn luôn nghĩ về Mai , người có trái tim nhân hậu luôn nghĩ đến tha nhân trong bất cứ hoàn cảnh nào và ở mọi nơi !
    *****

    Ng. trích một đoạn của Mai:

    “Đêm hôm qua có một sự im lặng lạ kỳ trong vườn tôi.
    Trăng sáng vằng vặc chiếu những cành cây đen rõ nét xuống mặt đất ngoằn ngèo vẽ nên những bức tranh chấm phá mực Tàu. Dư âm của trăng mười sáu trong giây phút huy hoàng nhất của một pink moon vẫn còn đó. Tôi đứng rất lâu, dán mặt vào cửa sổ nhìn xuống, cưỡng lại sức thu hút của cái đẹp bên dưới để không mở cửa bước xuống vườn trong giờ khuya khoắt này. Khi quay lại giường ngủ, tôi nghe vài giọt nước mắt trên má, những con số của nạn dịch tan hoang một cách không tưởng tượng được đang nghiến nát cả lòng.”

    1. Cám ơn Nguyệt vẫn để tâm đọc những gì Mai viết từ nơi xa trong lúc bấn loạn này.
      Mai cầu cho thế giới sớm trở lại như xưa, mấy tháng rồi lâu quá. Càng lúc càng buồn. Cái can đảm lúc đầu mòn dần, để trở thành buồn bã chịu đựng và chờ đợi.

      Mai cầu cho Nguyệt về được với gia đình sớm. Mai tin là ngày đó sẽ đến nay mai thôi, bởi vì quốc gia nào cũng đang nỗ lực để đưa công dân mình về nước. Và Mai cũng hoàn toàn tin tưởng vào sự lãnh đạo của tất cả các nước trong việc nỗ lực chiến đấu bảo vệ người dân của mình.

      Du courage!

  9. Bài viết này hay. Khi mới vừa đọc xong, Hà nghĩ, có thế chứ. Mai biểu lộ nhiều hơn những suy tư nội tâm, bên cạnh hình ảnh. Có người thấy bóng tối là đe dọa, là cô đơn. Có người thấy bóng tối là nơi để tịnh dưỡng, xoa dịu vết thương, và hồi phục. Nghĩ cho cùng, hễ có ánh sáng là có bóng tối. Liệu có khi nào chỉ có hoàn toàn là bóng tối không có ánh sáng không?

    1. Cám ơn Hà trở lại đóc bài viết của Mai.
      Đây là lần thứ mấy không biết nữa Mai lại viết về light and darkness.
      Con đường dẫn đến bình minh phải qua ngõ hoàng hôn. Ngày phải chịu ơn đêm.

  10. Em mừng chị đã khỏe lại.
    Những bức hình có ánh sáng và tối contrasting thì em thấy rất đẹp, làm lu mờ những bức chỉ toàn ánh sáng.
    Chị chụp giỏi thật.

    Em Hạnh

  11. Mai xin gởi thầy Dũng, anh Tuân và các anh chị của Team Blue VNPS:

    Sáng nay trong buổi học nhiếp ảnh online, khi thầy Dũng, anh Tuân và các anh chị bàn đến bài viết “Light and Shadow “này và những hình ảnh của Mai, Mai rất cảm động đến không nói được gì và bây giờ chỉ biết viết vào đây để cảm ơn tất cả.

    Anh Tuân có nói một đoạn Mai rất cảm kích, cho phép Mai được trích ra đây:

    “Máy ảnh chỉ capture được ánh sáng, người nhiếp ảnh gia không những capture được cái đẹp phô bầy trong ánh sáng mà cả cái đẹp trong bóng tối. Đây tôi muốn nói là những cái đẹp ẩn trong bóng tối mà mắt mình không thấy được, nhưng người xem hình vẫn cảm nhận được.

    Tôi thấy thật là khó. Chẳng mấy người nhìn thấy được cái đẹp ẩn trong một người (ví dụ), mà chỉ thấy cái đẹp bề ngoài phô bầy trong ánh sáng, chưa nói đến chuyện capture it và make other people see it.

    Chúng ta sợ bóng tối là vì chúng ta không thấy được trong bóng tối, nên không biết trong đó có cái gì. Chúng ta thiếu sót rất nhiều, thiếu cảm nhận được nhiều vẻ đẹp ẩn bên trong, những người sẵn sàng hy sinh đến cả tánh mạng cho mình mà không bao giờ nghĩ đến phải đền đáp cho họ. Một người mẹ ôm chặt một đứa con trong lòng để bảo vệ con, đưa thân chịu cho chúng đè đạp cho tới chết vv… (Chiến tranh VN).”

    Có bóng tối của đau khổ (giúp cho con người lớn lên,thăng hoa), có bóng tối của bạc phước, của phản bội, của sự tàn ác, của lòng người… Nhưng nếu đừng hiểu ánh sáng và bóng tối theo thuyết nhị nguyên thì sáng hay tối chỉ là một. Mai không dám làm bàn về đề tài thâm thúy rất Bát Nhã này. Có lẽ trong một lúc nào khác.

  12. Chị khỏe chưa?
    Hôm nay em xem cái này chị ạ, hay quá. Chị đã xem Sierra Boggers ở theater chưa? Cô ấy là American chị a. Đáng yêu quá:
    Phantom of the Opera:
    youtube.com/watch?v=nINQjT7Zr9w&t=123s

    1. Chị xem Sierra Boggers trong “Phantom of the Opera” ở Broadway New York cách đây cũng đã 5 năm.

      Hồi đó chị lên New York trong một ngày bằng Amtrak lúc 3g sáng, đến NY lúc 7g sáng, lấy taxi đi Ground Zero rồi Central Park, Wall Street, Fifth Avenue…đợi 7g tối vào Broadway xem Phantom, đến 10g tối thì ra Penn Station về lại DC, đến DC lúc 3g sáng.
      Đi khổ như vậy chỉ để xem Phantom, bây giờ được xem lại ở Youtube mừng quá. Chị sẽ xem lại vì show chỉ ở đó cho đến Sunday sẽ bị lấy xuống.

      Khi nào hết Covid mình đi xem Bolshoi Ballet ở Kennedy Center nghe Hạnh. Đáng lý đầu tháng Sáu có Romeo & Juliet nhưng đã bị cancel.

    2. No matter how many times chị watched this show, it was still the same chill that shook the entire being.

      Slowly, gently, night unfurls its splendor
      Grasp it, sense it, tremulous and tender
      Turn your face away from the garish light of day
      Turn your face away from cold, unfeeling light
      And listen to the music of the night

      1. Mai ơi, hay quá, lôi cuốn từ đầu cho đến cuối, quá vĩ đại và đẹp.
        May quá xem kịp thời chứ không thì này mai show sẽ bị kéo xuống. Ở đây hiếm có cơ hội để xem ở théatre.
        Đây là một collecte de fonds rất créatif của The Actor Fund cho Covid-19.

      2. No more talk of darkness,
        Forget these wide-eyed fears;
        I’m here, nothing can harm you,
        My words will warm and calm you.
        Let me be your freedom,
        Let daylight dry your tears;
        I’m here, with you, beside you,
        To guard you and to guide you.

        Let me be your shelter,
        Let me be your light;
        You’re safe, no one will find you,
        Your fears are far behind you.

        All I want is freedom,
        A world with no more night;
        And you, always beside me,
        To hold me and to hide me.

        Then say you’ll share with me one love, one lifetime;
        Let me lead you from your solitude.
        Say you want me with you, here beside you,
        Anywhere you go, let me go too,
        That’s all I ask of you.

        ++++++
        You were once my one companion
        You were all that mattered
        You were once a friend and father
        Then my world was shattered

        Wishing you were somehow here again
        Wishing you were somehow near
        Sometimes it seemed if I just dreamed
        Somehow you would be here

        Wishing I could hear your voice again
        Knowing that I never would
        Dreaming of you would help me to do
        All that you dreamed I could

        Passing bells and sculpted angels
        Cold and momumental
        Sing for you the wrong companions
        You were warm and gentle

        Too many years fighting back tears
        Why cant the past just die

        Wishing you were somehow here again
        Knowing we must say goodbye
        Try ro forgive
        Teach me to live
        Give me the strength to try

        No more memories
        No more silent tears
        No more gazing accross the wasted years
        Help me say goodbye
        Help me say goodbye

  13. Quá xuất sắc !
    Quá ấn tượng !
    Em bị mê đắm bởi thứ ánh sáng Huyền ảo Mông lung … rất thực mà cũng rất ảo
    Như vừa xa vừa gần
    Sâu vô cùng nhưng lại gần gũi. Vô cùng
    Cho em gởi lời chào hâm mộ và thán phục tác giả rất Thiền …

  14. Thật sự bóng tối và ánh sáng là hai nhưng cũng chỉ là một với cái nhìn của tác giả bài viết. Để có tri giác về ánh sáng thì phải có bóng tối. Cũng như để có hạnh phúc thì phải có đau khổ. Hai phạm trù này luôn tương tức tương sinh và tương duyên với nhau trong nguyên lý bất nhị mà tác giả đã nhận định cuối bài viết :
    ” Quay về nương tựa chính mình ..” Trong chính mình có cả bóng tối và ánh sáng và trong từng hoàn cảnh cái nào ngự trị nhiều hơn là do tâm thức của mình. Thế giới đại nạn là một quy luật của bóng tối khi nhân loại không nuôi dưỡng và chăm bón cho ánh sáng làm cho nó gầy guộc ốm yếu như những hình ảnh trong chùm ảnh của tác giả.
    Mình thấy TM đã chụp những bức hình từ bóng tối tan dần và ánh sáng từ từ chiếm ngự cho đến khi nó bao trùm cả tượng Bụt. Nếu quán chiếu theo các bức ảnh của tác giả thì ta có thể thấy chân lý :
    Rồi mai trời lại sáng dần theo bóng tối.
    TM đã có một tuệ giác bất nhị của Phật giáo sâu sắc qua bài viết. Xin mạn bình .

    1. Cám ơn anh TTT những lời rất “Bát Nhã” của anh.
      Sống trong thanh bình quá lâu, thật khó để giữ yên tĩnh khi có những điêu linh mà mình không hiểu được tại sao lại xảy ra trong thế giới gọi là văn minh này. Thật đau lòng.

      Hẹn gặp lại anh lần tới khi Mai về Vietnam. Ngày ấy không biết bao giờ sẽ đến, nhưng vẫn hy vọng.

      1. Thật sự trong những bài viết của TM đều mang một cái nhìn của Tuệ Giác trên mọi Pháp của thế giới này. Nếu tinh tế thì có thể thấy điều đó qua mọi chủ đề mà TM đã đăng trong khungcuahep.
        Sống trong một xã hội văn minh công nghiệp hiện đại mà có quan điểm nhân sinh như TM thì luôn an lạc.
        Hẹn gặp lại đàm đạo qua ly trà chánh niệm. Anh rất ngưỡng mộ các tượng Bụt trong nhà mà TM đã cung thỉnh như một tâm hương kính nhi nhưng vô tác ( một trong ba cánh cửa giải thoát ).
        Chúc ngày đêm an lành.

  15. Ngày phải chịu ơn đêm.

    And even in our sleep,
    pain that cannot forget falls drop by drop upon the heart,
    and in our own despair,
    against our will,
    comes wisdom through the awful grace of God.
    (Aeschylus)

    1. Cám ơn em tôi bài haiku chị luôn nhớ khi nhìn trăng.
      Đêm hôm qua Blue Moon nhưng bên này DC mây che suốt đêm không thấy được. Nhưng ánh trăng dịu hiền nhất là khi trăng khuyết khi phần tối của trăng chứa đầy những kinh cầu thế gian gởi vào Đức Phật.

  16. Thượng đế biết tất cả những gì dấu đằng sau thế giới vô tâm này
    Sau những giọt nước mắt, bên trong những lời gian dối
    Là một ngàn hoàng hôn đang lịm tắt

    Thượng đế biết những gì đằng sau những trái tim yếu đuối đầy men rượu
    Tôi đoán đó là sự cô đơn
    Không ai phải sống mãi trong cô đơn
    Người ơi hãy giúp người

Leave a Reply