Chị ơi, Hoài Niệm Trung Thu Xưa – Ông Già Noël Đêm Trung Thu – Lương Thúy Anh

Hàng năm, cứ tháng 8 âm lịch trở về, thì những buổi chiều, buổi tối, rải rác đã nghe xập xình tiếng trống, tiếng xập xỏa của mấy đoàn múa thiên cẩu, nói gọn lại là múa lân tập dợt. Mà nhiều nhất là mấy đoàn lân nhỏ nhỏ, gọi là lân cóc như bao người vẫn gọi rứa.

Năm nay, tình hình dịch bệnh đã không cho phép các em tụ tập vui chơi trọn vẹn được như mọi năm, và các đoàn múa lân lớn cũng không tổ chức múa giúp vui cho phố phường, vì có trình diễn thì có tụ tập, mà lúc này tụ tập đông người là điều không thể.

Tết Trung thu ngày xưa trong trí nhớ của tôi thường xuất hiện mấy đoàn trẻ thơ nhảy múa lung tung trên mấy lối xóm, chỉ cần một cái đầu lân nhỏ, đôi khi do ba, anh tự chế cho, với bao vật liệu nối níu có sẵn trong nhà , với cái đuôi cũng lấy từ mảnh vải của mạ, hay cái khăn của chị, cũng có mặt nạ ông Địa, dùng áo dài của người lớn rộn g thùng thình, cột dây ngang cái bụng to to độn từ mấy cái khăn bàn, khăn tắm hay cái gối…rồi cũng trống, cũng xập xỏa, có khi chỉ là hai cái nắp son đập lại với nhau kêu choang chỏang là được, tất cả đều nhỏ, tất cả đều tạm bợ, chỉ cần nhảy theo nhịp trống, có chút điệu bộ hơi giống giống, như rưá gọi là múa thiên cẩu, không cần phải lão luyện hay nhảy múa rất chuyên nghiệp như những đoàn lân của người lớn, trẻ em thời đó chơi vui là chính vì đơn giản Trung Thu là tết nhi đồng.

Ngày xa ấy, lồng đèn rước đi chơi đi theo đoàn lân cóc, hay đi chơi riêng vui Trung Thu cũng chỉ là mấy cái lồng đèn giản dị, được các anh hay ba trong nhà mua tre về chẻ , ghép khung, lợp giấy màu, rứa là xong, có cái lồng đèn, khéo thì đèn ngôi sao, nhanh hơn chỉ là cái đèn ú, khéo hơn nữa là đèn cá, đèn bươm bướm rất đơn sơ, không cầu kì…cho con cháu chơi qua vài ngày lễ, niềm vui đơn giản vô cùng.

Đường phố Huế đêm Trung thu, nếu trời quang mây tạnh, luôn nhộn nhịp hơn ngày thường, nơi ni vài nhóm trẻ thơ, chỗ khác hai ba đoàn thiên cẩu, rồi đèn rồi đuốc, rồi tiếng trống vang dội khắp các con đường, lối xóm.
Nhưng do vào mùa này Huế bắt đầu vào mùa mưa, nên thường hay có những cơn mưa đêm bất chợt, ông trời đang yên ổn tự nhiên xáng xuống trận mưa, thôi thì lân cóc, lân lớn, ông địa bà địa, đèn, đuốc…thi nhau bỏ chạy, tạm thời núp mô đó quanh mấy hiên nhà, cơn mưa muà thu bất chợt nhưng cũng nhanh tạnh, lại tiếp tục múa , tiếp tục hát hò, rước đèn, nhưng ai mà biết được, ông trời có khi cũng thích trêu chọc trẻ thơ, nên…xáng xuống trần một cơn mưa khác, rồi lại bỏ chạy nháo nhào…

Cũng có những mùa Trung thu ông trời đổ mưa xối xả không kịp thở, có khi ông làm mưa luôn mấy ngày liền, rứa là tan tành một dịp vui chơi đã được chuẩn bị trước cả nửa tháng trời. Chưa kể đúng cái ngày mà ông còn bày thêm chuyện “hành cơn lụt mỗi năm”, rứa là hết chuyện vui chơi, trẻ thơ ngồi nhìn nhau buồn thiu, ngó ra ngoài đường, nhìn mưa hay màu nước lụt bên đường, tiu nghỉu, hẹn hò năm sau.

Bánh trái dịp Lễ này hồi đó cũng rất đơn sơ, và mẫu mã bình thường, không sang trọng cầu kì như hiện nay, những tiệm bánh ngọt ở Huế có thể bán bánh Trung thu tự nướng ngay trong tiệm như Thuận Hưng, Đông An, Phúc Tân, Phước Nguyên, Phước Hưng, Chấn Hưng… do chủ tiệm hay bếp của tiệm tự làm, và cũng nhập thêm bánh tỉnh khác, để bán kèm, đương nhiên Sài Gòn là chính, mẫu bánh cũng như hộp bánh hồi nớ hình thức nhẹ nhàng, giản dị, giá thành không quá cao như hiện nay.

Những cái bánh hình con thú ngày xưa dễ thương, ngộ nghĩnh luôn nhắc nhở cho tôi một thuở ấu thơ. Ba hay mạ khi mô cũng mua cho các con bánh Trung thu hình thú, cầm chơi vì rất thích nhưng mùi thơm cuả bánh cũng hấp dẫn trẻ thơ vô cùng, nên cái bánh hình con thú cứ sứt dần sứt dần, con heo mất cái tai, con cá cụt cái vây hay cái đuôi, bầy heo con bám vú heo mẹ thì cứ lần lượt biến từng con, từng con một…

Những ngày Trung thu xưa luôn để lại trong tôi hình ảnh dễ thương và niềm vui thật sự, Trung thu chừ có điều chi đó hào nhoáng quá, rộn ràng quá mà thực sự các em hiện nay rất ít tham gia cuộc vui, do điều kiện đi học quá tải, hay đường phố quá đông đúc. Nhìn những tủ bánh ghi giá cả quá đắc tiền, nhiều khi tôi nghĩ thầm, chỉ là để biếu nhau vì tình cảm hay vì lí do chi đó thôi, chứ mua ăn cũng uổng phí lắm , và chất lượng chắc chắn không bảo đảm bằng bánh ngày xưa về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Những mùa thu đi qua, từng cái tết Trung thu quay trở lại, đêm chính lễ, nếu trời Huế không mưa, đôi khi tôi cứ ngước lên trời, nhìn chăm chăm vào vầng trăng thu, tìm dáng dấp chị Hằng, cố nhìn cho ra chỗ chú Cuội ngồi, gốc đa có còn đó hay không, để tìm lại ngày xa rất xưa của một thời tôi còn thơ dại, văng vẳng trong kí ức, tôi vẫn chưa hề quên…

“Tết Trung Thu rước đèn đi chơi,
em rước đèn đi khắp phố phường…”

Hay là sau này khi đã làm mẹ các con…giọng hát trẻ thơ bắt chước từ mấy câu nhạc chế vui vui, nghịch ngợm:

“Tết Trung thu má đòi đi tu,
Ba ở nhà ba khóc lu bù…”

Tôi không thể không bật cười, và nhất là khi cậu em tôi đứng đâu đó, cũng cười xòa, phụ họa
“Má mà đi tu, thì ba mừng lắm nghe mấy đứa…”
***
Mơ màng trong tôi, kí ức như một cái bánh Trung thu nhụy thập cẩm, có vị ngọt ngào của tuổi thơ yên ả, thơm chi lạ mùi hạnh phúc của một thời chưa biết âu lo, có cả béo béo bùi bùi của tháng năm an lành còn trong vòng tay ba mạ, có thêm vị mặn mà bởi rất đậm đà tình anh chị em vẫn còn bên nhau ấm áp…nhưng làm sao tránh được…

… là không thể tránh được, cái vị đắng đắng của chiếc bánh nhuốm màu thời gian, đôi khi có cả chút cay cay của khói hương cuộc đời…trào dâng lên khóe mắt.