Jan 9, 2023 (TM)
Em tôi nhắc hôm nay là lễ Tiểu Tường của Thầy. Tôi vốn mù mờ về âm lịch nên chỉ nhớ ngày ra đi của Thầy vào ngày dương lịch. Những bài Haiku của em viết tưởng niệm Thầy làm tôi lặng người.
Ngoài kia đêm xanh đậm không trăng sao, lòng tôi yên tĩnh không buồn không vui, chỉ lặng lẽ, lặng lẽ như tuần trước khi tôi đứng trong sương mù đẹp bí ẩn ngất người ở đây. Tôi muốn viết rất nhiều về ngày hôm đó, ngày mà tôi không rõ mặt mình ướt đẫm vì sương hay nước mắt. Tôi muốn viết lắm về khung cảnh huyền ảo mờ nhạt đầy kịch tính của rừng cây tầng tầng lớp lớp, những gì xa xa không muốn thấy đã được sương mù xóa đi, về ánh sáng sau màn sương, về hình dáng lác đác những người đi thu lại thành những bóng mù không rõ nét. Hôm đó là ngày cuối năm, khung cảnh thật lý tưởng cho nhiếp ảnh tôi tưởng mình trong mơ. Nhưng sự tĩnh lặng của màu sắc trong những câu Haiku sâu sắc của Pháp Hoan làm cho những gì mơ hồ mộng mị trong lòng tôi tan biến. Thay vào đó, cho tôi mượn một đoạn đã làm tôi thương yêu của năm xưa từ cuốn Nẻo Về Của Ý (Fragrant Palm Leaves) của Thầy:
“I became a battlefield and I couldn’t know until the storm was over if I would survive; not in the sense of my physical life but in the deepest sense of my core self. I experienced destruction upon destruction and felt a tremendous longing for the presence of those I love even though I knew that if they were present. I would have to chase them away, or run away myself. When the storm finally passed, layers of inner mortar lay crumbled. On the now-deserted battlefield a few sunbeams peeked through the horizon, too weak to offer any warmth to my weary soul. I was full of wounds yet experienced an almost thrilling sense of aloneness. No one would recognise me in my new manifestation. No one close to me would know it was I.
Còn tôi thì thành một bãi chiến trường. Ra khỏi cơn bão tố thì mới biết còn hay mất. Còn hay mất đây không phải chỉ cho sinh mệnh – còn hay mất đây chỉ cho một cái gì quan trọng hơn sinh mệnh, đó là cái ta, cái ta trước giờ bão tố. Lúc đó tôi cảm thấy tôi rất cần những người thương yêu nhưng tôi cũng biết rằng nếu có mặt họ trong những lúc đó thì tôi lại càng cô đơn hơn, càng đau khổ hơn. Có lẽ tôi phải đánh đuổi họ, hoặc là tôi trốn chạy họ, nghĩa là tôi phải đánh đuổi tôi. Khi bão tố đã gây xong tan nát, khi những lớp vô hồ rã xuống thì quanh cảnh cũ cũng vừa tan. Trong hoang vắng có một vài tia nắng xuất hiện từ chân trời xa rọi tới. Những tia nắng đó đã không sưởi ấm được cảnh tượng chút nào mà còn làm tăng thêm tính chất cô đơn và hoang tàn của mặt đất. Tôi xuất hiện trầm lặng, mình mang đầy thương tích và rất cô đơn, một thứ cô đơn tuy có sức mạnh nhưng vẫn là cô đơn. Trong hình thể mới, tôi biết Nguyên Hưng không nhìn ra được tôi. Và những người tôi nghĩ là thân yêu cũng không nhìn ra được tôi.
At that moment I felt perfectly at peace. Not one sad or anxious thought entered my mind. Ideas of past, present and future dissolved, and I was standing at the luminous threshold of a reality that transcends time, space and action. I arose and sat in meditation the rest of the night. All that remained was a deeply-rooted peace. I sat like a mountain and I smiled.
Tâm trạng tôi lúc đó bình tĩnh một cách rất lạ; tôi không hề có một ý niệm xót xa, lo lắng hay đau buồn nào, tôi thấy tôi đứng thấp thoáng ở cửa ngõ của một thứ hiện tại thoát ly thời gian, thoát ly mọi sự chuyển động.
Tôi chỗi dậy và ngồi trong tư thế tham thiền suốt một đêm đó. Mưa như thác đổ trong tâm hồn tôi. Mưa như xối chảy. Những giọt nước to, những dòng suối nhỏ tuôn ào ạt vừa gột rửa vừa vỗ về vừa thấm nhuần, vừa nuôi dưỡng. Không còn gì hết, chỉ có sự vững chãi an tĩnh. Tôi ngồi như một trái núi đá, và miệng tôi mĩm cười.”
All that remains is a deeply-rooted peace!
Viết cho những Haiku của em tôi và ánh sáng sau sương mù ngày cuối năm.
Gute Nacht!
Tống Mai
January 9, 2023
Ngày mà tôi không rõ mặt mình ướt đẫm vì sương hay nước mắt
But all that remains was a deeply-rooted peace
Những gì xa xa tôi không muốn thấy đã được sương mù xóa đi
Lễ Tiểu Tường – Pháp Hoan
Thầy đã đi rồi
canh ba trăng lặn
phía sau ngọn đồi.
Làm sao trở về
chùa xưa mưa đã
giăng khắp bốn bề.
Mười năm gặp thầy
một vầng trăng tỏ
soi ao nước đầy.
Thầy đã lên đường
gió đông thổi buốt
hai bờ đại dương.
Ôi, cố nhân ôi!
một màn tro-tuyết
nhẹ rơi giữa trời.
Ôm tro Thầy trong tay
cho đến khi tuyết trắng
ở trên thân phủ đầy.
Tro rải xong rồi
một mình tôi đứng
lặng thinh giữa trời.
Nỗi buồn năm nao
thành tiếng sấm động
thành cơn gió gào.
Những đoá lưu ly
sáng nay nở rộ
quanh nơi trà tỳ.
Giọt nước mắt nào
lẫn trong muôn hạt
của cơn mưa rào.
Xá lợi của mây
một vốc nước mát
bên con suối đầy.
Than khóc nữa làm chi
nơi tàn tro rải xuống
cỏ đã lên xanh rì!
Xá lợi của mây
một vốc nước mát
bên con suối đầy.
Cám ơn Pháp Hoan những Haiku nhỏ nhưng vô cùng,
đúng như chị Tống Mai đã nói.
Hình rừng sương rất đẹp.
Cám ơn Thế Kiệt!
“I knew early on that finding truth is not the same as finding happiness. You aspire to see the truth, but once you have seen it, you cannot avoid suffering. Otherwise, you’ve seen nothing at all.
Ngày xưa tôi viết trong nhật ký; dù sự thực có tiêu hủy anh, anh cũng phải bám víu vào sự thực. Như thế là tôi đã biết rất sớm rằng tìm thấy sự thực không phải là tìm thấy hạnh phúc. Anh ao ước trông thấy nó, nhưng hễ trông thấy nó rồi là anh không thể không khổ đau. Thà rằng anh không thấy gì hết, thà rằng anh chịu sự điều khiển của một người độc đoán của một người hay một đám người khác. Mỗi người đều tự xét mình và xét đoán kẻ khác bằng những nhận thức và những tiêu chuẩn vốn không phải là của mình. Đó chỉ là những gì tạo ra do ước lệ do truyền thống. Đó là những thước đo mà con người chung quanh, ở trật tự hiện htời của xã hội mà mọi người đang phải chấp nhận. Nguyên Hưng cho cái này là xấu, cái kia là tốt, cái này là thiện, cái kia là bất thiện, cái này là chân, cái kia là ngụy. Nhưng mà những tiêu chuẩn để đoán định ấy vốn không phải là của Nguyên Hưng. Nguyên Hưng đi mượn thước đo. Những cái thước đi mượn không bao giờ có thể gọi là chân lý cả. Chân lý không thể đi mượn, chân lý chỉ có thể thực chứng. Chân lý là trái của thực nghiệm tâm linh, của khổ đau, của sự xúc tiếp giữa tâm linh và thực tại, thực tại hôm nay cũng như thực tại muôn đời. May mắn lắm, hoặc rủi ro lắm con người mới bắt được nó.”
(NVCY)
Sương lan mờ bờ sông tưởng gần nhau. Sương lan mờ và hồn tôi nghe đau….(Xuân Diệu)
Chị lạnh người xúc động khi đọc những câu này Hạnh gởi.
…. Mắt tuy mở mà lòng không thấy nữa, hồn lạc rồi, không biết ngõ nào ra. Buồm giữa bạc biết phương mô trở lái, tình xa xôi không ai vẽ nên màu.
Hình sương mù Mai chụp đẹp quá Mai ạ. Chính những hình có linh hồn của Mai trong đó làm cho trở nên quá tuyệt vời, nhìn vào không biết là mộng hay thực.
Hôm đó may mắn Mai gặp ánh sáng nằm sau sương mù nên thấy rõ được những gì gần Mai mà Mai muốn thấy, sương mù xoá những chướng vật đằng sau.
Nhắc đến mộng hay thực làm Mai nghĩ đến giấc mộng trong hồn Trang Chu.
Sương mù tuyệt đẹp TM. Chị thích nhất tấm sương mù và những con chim bé nhỏ đi tìm tổ ấm 🙏😍
Lần đầu tiên DC có một ngày sương mù thoát tục, những gì mình chỉ tìm thấy được ở Sa Pa Tây Bắc Vietnam. Tấm những con chim chị Mai Liên thích là trên Reflecting Pool trước Lincoln Memorial.
Cảm ơn chị tôi. Những bức ảnh mù sương của chị như tâm trạng của một hành giả sau chuyến hành trình tâm linh; không buồn, không vui, chỉ lặng lẽ, u tịch…
Những ngày gần đây chị xem mãi clip “What Happens to the Heart” này của Leonard Cohen và không hiểu sao chị connect những gì Pháp Hoan nói về người hành giả sau cuộc hành trình tâm linh:
youtube.com/watch?v=2AMMb9CiScI
Mặt trời đã ló dạng
Và sương mù trôi xa
Cuối chân trời ta thấy
Được lối đi về nhà.
(Maya Angelou)
Cảm xúc sương mù hoà với nước mắt Mai ơi.
THÀNH KÍNH HƯỚNG VỀ LỄ TIỂU TƯỜNG THIỀN SƯ THÍCH NHẤT HẠNH DIỄN RA TẠI TỔ ĐÌNH TỪ HIẾU (THỪA THIÊN HUẾ)
quangduc.com/a72722/cao-bach-tang-le-thien-su-thich-nhat-hanh-vien-tich-tai-to-dinh-tu-hieu-co-do-hue
Ước chi Mai có mặt ở Từ Hiếu trong lúc này với Diệu.
Thắp giùm cho Mai một nén hương nghe Diệu.
Hình sương mù đẹp mê hồn.
Em nhớ hồi xưa đi học con đường giữa Đồng Khánh và Quốc Học trời lạnh cũng mù sương đẹp dễ sợ. Bên này thì cảnh sương mù rất nhiều, khu rừng cạnh nhà mùa đông sương phủ không thấy rặng cây đằng sau.
Ôi chao, rừng cây đó khi sương mù mà máy ảnh của chị thấy được thì mừng lắm. Những lối đi hun hút hai hàng cây thẳng tắp khi tuyết phủ cũng đẹp ngất người.
Con đường giữa Đồng Khánh và Quốc Học là đường Nguyễn trường Tộ thì phải. Chị không nhớ sương mù ở đó, nhưng nhớ những ngày lội nước lụt đến trường.
Ảnh những cành cây trơ trụi lá mờ mờ trong sương và có người con gái đứng thật lẻ loi. Người con gái trông giống cô Mai lắm. Mới đây mình cũng mở Khung Cửa Hẹp ra xem, thấy bức tranh cô chụp ở Huntington Beach mình nhận ra liền vì mình đi chơi bên CA hồi tháng 8. Cảnh mặt trời cô chụp thật là super.
Đọc những lời khen của của các giám khảo, học thêm những cách họ nhìn ảnh của cô Mai và tại sao nó gây cảm xúc cho người xem. Sao cô Mai giỏi thế.
Em cám ơn chị Hằng.
Hai bức hình sương mù có “người con gái” là self-portrait của em đấy thôi.
Tống Mai chơi vơi trên những bức hình mà TM bắt được trong một thoáng chốc nào đó. Những người sống bằng cả quả tim đầy cảm xúc như TM sẽ không bao giờ thấy cuộc đời nhàm chán cho dù khi tóc có bạc răng có long.
Cảm ơn đời, cảm ơn người.
Take care anh Hòa.
Tôi Ngồi Bên Bếp Lửa Hồng Và Nghĩ | I Sit Beside the Fire and Think – J. R. R. Tolkien
Pháp Hoan
Tôi Ngồi Bên Bếp Lửa Hồng Và Nghĩ
(J. R. R. Tolkien)
Tôi ngồi bên bếp lửa hồng và nghĩ
Về những gì tôi đã thấy trong đời
Về ong bướm và những đoá hoa tươi
Trên đồng cỏ của mùa hè một thuở;
Về tơ nhện và những tầng lá úa
Của mùa thu chẳng còn ở nơi đây
Về nắng bạc và sương buổi đầu ngày
Cùng cơn gió trên mái tóc thầm thĩ.
Tôi ngồi bên bếp lửa hồng và nghĩ
Về những gì sẽ xảy đến nay mai,
Khi đông về nhưng xuân chẳng tái lai
Và tôi sẽ bị giam cầm mãi mãi.
Bởi biết bao vẻ đẹp trên thế giới
Bản thân tôi chưa được thấy một lần:
Trong khu rừng hay trong mỗi mùa xuân
Đều ẩn chứa một sắc xanh kỳ bí.
Tôi ngồi bên bếp lửa hồng và nghĩ
Về những người đã khuất bóng từ lâu
Và những người ở trên quả địa cầu
Sẽ sinh ra sau ngày tôi yên nghỉ.
Nhưng khi tôi ngồi một mình và nghĩ
Về quãng đường mà tôi đã đi qua,
Tôi nghe thấy tiếng chân trở lại nhà
Và giọng nói thân thương bên cánh cửa.
I Sit Beside the Fire and Think
I sit beside the fire and think
of all that I have seen
of meadow-flowers and butterflies
in summers that have been;
Of yellow leaves and gossamer
in autumns that there were,
with morning mist and silver sun
and wind upon my hair.
I sit beside the fire and think
of how the world will be
when winter comes without a spring
that I shall ever see.
For still there are so many things
that I have never seen:
in every wood in every spring
there is a different green.
I sit beside the fire and think
of people long ago
and people who will see a world
that I shall never know.
But all the while I sit and think
of times there were before,
I listen for returning feet
and voices at the door.
_____________
* Pháp Hoan dịch từ nguyên tác tiếng Anh I Sit By The Fire And Think của nhà văn người Anh J. R. R. Tolkien trong tác phẩm The Lord of the Rings.
Chị ơi. Năm mới PH cầu chúc mọi sự an lành luôn đến với chị. Chúc chị đi được nhiều nơi, lưu lại được nhiều khoảnh khắc đẹp qua những tác phẩm (tản văn và nhiếp ảnh) của mình.
Còn nửa tiếng nữa là năm mới ở đây, chị ước có được người ngồi uống trà với chị giờ này, và bỗng nhiên thấy message của Pháp Hoan. Chị rất vui.
Chúc em tôi luôn thành công và yên vui trên con đường nghệ thuật.
Những tấm ảnh suơng mù đẹp vô cùng .
Ti chỉ biết cảm nhận là rất đẹp mà không biết phải diễn tả làm sao , không tả nỗi (hay không nói nên lời) .
Ti thích nhất hai tác phẩm đầu tiên self-portrait của Mai đứng bên gốc cây.
Cám ơn Ti. Mai chỉ may mắn rơi vào cảnh đẹp đó thôi. It’s just magical.