Aug 18, 2018 (TM)
Tôi hứa với chị tôi sẽ đưa chị ra Phá Tam Giang khi cùng về Huế sang năm. Điều đó sẽ không bao giờ xảy ra. Chị không đợi tôi. Có biết bao nơi chị hẹn đi với tôi. Phá Tam Giang đẹp lạ lùng, thế mà chị không bao giờ thấy được. Tôi muốn đăng lại bài này mấy tháng trước khi chị đang nằm bệnh nhưng cứ chần chờ khi nào chị khỏe sẽ viết cho chị xem. Chị ra đi đột ngột. Tất cả đều đã quá muộn.
Hôm nay tôi viết lại bài Phá Tam Giang của mình cho chị tôi, và để bổ túc thêm hình ảnh tôi chụp được tháng Ba vừa rồi ở Huế. Đây là lần thứ tư tôi đến Phá. Hai lần đầu chỉ đứng trên đầm nhìn ra, lần thứ ba thuê thuyền ra giữa Phá nhưng ngang đến Đầm Chuồn Hội Quán thì trở về. Lần thứ tư đi xa hơn, hai tiếng đồng hồ trên ghe máy từ sáu giờ sáng để thấy được mặt trời lên. Sáng hôm đó trời mù, mưa phùn suốt thời gian gần một tuần tôi ở Huế, nên Phá ủ ê buồn. Nhưng có chị Huệ, một người chị trong nhóm nhiếp ảnh đi cùng rất dễ thương vui tính nên Phá vang tiếng cười, nên lòng không nặng lắm, nên mắt nhìn của tôi đối với vùng nước bí ẩn trở nên gần gũi, khác với cảm giác thất thần mênh mông của hai năm trước lần đầu tiên đi vào lòng phá.
Tam Giang là tên của ba con sông lịch sử, Ô Lâu, sông Bồ và sông Hương cùng bắt nguồn ở ngã ba Sình chạy đến tận Trường Sơn, nơi đây là núi Ngọc Trản, Hòn Chén, và đỉnh Mang, nối liền với núi Bạch Mã và đèo Hải Vân. Tất cả những nguồn nước dẫn về Phá Tam Giang trước khi chảy ra biển bằng cửa Thuận An thì biến thành một vùng nước xoáy. Huyền thoại phá Tam Giang có sóng thần, mỗi khi tàu thuyền qua đây thường bị đánh chìm nên có câu ca dao “Phá Tam Giang chắn ngay nẻo nhớ, truông nhà Hồ làm khổ lòng nhau, cho nên xin hẹn kiếp sau, đổ truông Nhà Hồ, đập phá Tam Giang”.
Phá Tam Giang rộng ngút ngàn, nước ngọt mùa lũ và nước lợ vào mùa khô, là nơi nuôi nấng người dân nghèo với nhiều hải sản phong phú. Tôi tưởng xa thành phố Huế lắm, nhưng từ khách sạn Morin đi taxi đến Phá chỉ 7 km qua đường Bà Triệu, xuống đường Tố Hữu, đụng đường vành đai 1 thành phố Huế, đoạn này được đặt tên là đường Tự Đức. Đến ngã tư Phú Mỹ thì đi tiếp đến làng Chuồn, tức là làng An Truyền,một hệ đầm trên Phá. May quá, đây đúng là nơi tôi muốn đến nên thầm cám ơn người anh đã mách đường cho. Từ bến đầm Chuồn, thuyền đưa chúng tôi vào phá, vừa rời bến thì tiến vào vùng nước bao la ngay. Đẹp quá làm tôi mất bình tĩnh, cảm giác mênh mông bất tận không ngờ trước cái kỳ lạ của đầm làm tôi loay hoay trên mạn thuyền, xoay mắt nhìn tứ phía. Từng hàng lưới thẳng, xéo bày khắp nơi trên phá như một trận địa. Nắng buổi sáng còn mềm nên nước lặng, chỉ có chiếc thuyền làm xao động những cây cọc soi bóng nước mà thôi. Tôi thảng thốt, bàn tay người nào dựng lên những rừng lưới trùng điệp này thật đáng phục. Tiếng giải thích những nơi trên phá của người bạn đi cùng rất thông thái về lịch sử địa danh của Huế vang bên tai sau lưng, nhưng tôi có nghe được đâu khi mắt và tai mãi dõi theo khung cảnh chung quanh mình.
Người ta nói nơi đây cò, vạc, sâm cầm bay trắng nước nên tôi nghĩ ngay đến ngày trở lại phải là một ngày có mặt trời lặn, từ bình minh đến hoàng hôn chắc phải đẹp lắm. Nhất định tôi sẽ trở lại, bởi vì tôi chỉ mới thấy một phần, nên mơ có ngày đi được từ nam chí bắc 30 dặm, từ đông sang tây 6 dặm của phá, dù khi nhìn lại những hình ảnh mình chụp, tôi phải đồng ý với bạn tôi sao trông xa xôi và hiu hắt. Ừ nhỉ, giờ tôi mới biết tại sao lòng chĩu buồn khi đi trên vùng nước mênh mông ấy.
Tống Mai
(August 18, 2018 – Viết cho chị Oanh tôi)
Phá Tam Giang, phá Tam Giang
Bờ bãi hỗn mang, dòng bát ngát
Cát hôn mê, nước miệt mài trôi
Ngó xuống cảm thương người lỡ bước
Trời nước mông mênh, thân nhỏ nhoi
Phá Tam Giang, phá Tam Giang
Nhớ câu ca dao sầu vạn cổ
Chiều dòn tan, nắng đọng nứt ran ran
Trời thơm nước, thơm cây, thơm xác rạ
Thơm cả thiết tha đời
… Chiều trên phá Tam Giang
Anh sực nhớ em
Nhớ bất tận
Anh yêu em, yêu nuối tuổi hai mươi
Rực chiếu bao nhiêu giấc mộng đua đòi
Như những mặt trời con thật dễ thương
Sẽ rơi rụng dọc đường lên dốc tuổi
Mỗi sáng trưa chiều tối đêm khuya
Anh yêu em, yêu nuối tuổi hai mươi
Coi chuyện đó như lần đi tuyệt tích
Trong nước trời lãng đãng nghìn trùng
Không nghe thấy cả tiếng mình độc thoại
Anh yêu em, yêu nuối tuổi hai mươi
Thấy trong lòng đời nở thật lẻ loi
Một cành mai nhị độ …
Dạ, chị Mai.
Bài của chị Mai viết nhẹ như thơ, và những hình ảnh đính kèm quá đẹp. Em chưa hề đến đây một lần.
“Anh yêu em, yêu nuối tuổi hai mươi
Thấy trong lòng đời nở thật lẻ loi
Một cành mai nhị độ
Thấy tình yêu như vận hội tàn đời …”
Em cám ơn chị Mai đã gởi .
Chị Mai gan thiệt!
Bơi có gioải không mà dám leo lên ghe đi rứa?
NHờ rứa mà chị có nhiều góc chụp đẹp.
Em chỉ đứng tên bờ chụp ra thôi
Cám ơn chị Mai đã cho coai nhiều hình đẹp.
TM
BV
Tất cả những hình ảnh cô chụp đều có một nét đơn sơ mộc mạc lẫn thật khiêm tốn của dân nghèo chỉ có ở nơi xa thành thị…Ôi bao giờ tôi mới được thanh thản trở lại thăm quê nghèo như cô Mai? Thôi thì cứ theo bước chân cô là quá đủ hỉ?
Cám ơn cô vẫn còn yêu nghệ thuật, yêu văn chương để mọi người kể cả tôi có được những phút giây bồi hồi rung động tận đáy lòng như vầy.
Thân mến
GLN
Phong cảnh Việt Nam mình trên mọi miền đất nước đều có nhiều nét đẹp nhưng phải nói là qua ống kính của Mai với những góc độ ngắm nhìn đặc biệt chứa đựng những thương yêu trìu mến cho các phần đất Mai đã viếng thăm cùng với những lời văn nhẹ nhàng nên thơ đã làm cho những người con xa xứ như chúng ta càng thấy yêu mến và quyến luyến thêm quê hương mình tuy bây giờ đã quá xa vời.
Cám ơn Mai đã chọn lựa những hình ảnh nên thơ trong trăm nghìn hình ảnh Mai đã chụp được trên những phần đất quê nhà và chia sẽ với bạn bè.
MN.
Mai ơi,
Sợ truông (chứ không phải chuông) nhà Hồ.
Vùng ven biển Quảng Trị, Thừa Thiên có những đụn cát, người mình gọi là độn, hay trảng. Trên đó có cây thưa và cây bụi. Truông nhà HỒ theo các nhà nghiên cứu nằm gần làng Hồ Xá, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị, giáp với huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình. Nơi đây có bọn cướp ẩn núp cho nên dân chúng đi ngang qua đó sợ bị cướp.
Sau này quan Nội Tán Nguyễn Khoa Đăng đã đánh vào sào huyệt của chúng và dẹp yên vùng này. Cho nên có câu ca dao:
Phá Tam Giang ngày nay đã cạn.
Truông nhà Hồ Nội Tán cấm nghiêm.
Hồi thời học sinh anh thường nghe bà ngoại đọc “thương em anh cũng muốn vô , sợ truông nhà Hồ sợ phá Tam Giang ” . Biết phá Tam Giang ở Sịa , nhưng anh chỉ biết Sịa vì có dịp qua đó mấy lần , bây giờ được xem hơn 20 tấm ảnh của Mai , mới thấy lâu nay mình CHƯA BIẾT GÌ VỀ PHÁ TAM GIANG cả . Cám ơn Mai về bài “Phá Tam Giang: Đầm nước vẫn còn mãi phơi thơ ” , bài viết như một phóng sự của một nhà báo nhà văn thừa đam mê và liều lĩnh , yêu thích cái đẹp của thiên nhiên kèm theo hơn 20 tấm ảnh thật đẹp thơ mộng về đầm phá đầy huyền thoại này .
Chí Quyết .
Mai trở lại Phá Tam Giang ngày hôm sau ngày đi Phá với các anh chị và các bạn bởi vì biết mình cần có giây phút một mình với đầm nước này, không hiểu sao cảm thấy gắn bó với nó. Cả một trải nghiệm thênh thang và đáng nhớ.
Cám ơn anh Quyết đã khen những tấm hình Mai chụp.
Mai
Đừng hẹn ngày mai, rồi sẽ tiếc. Hình đẹp quá chị Mai.
Cám ơn em tôi.
Ui chao quê hương …sao xa mãi. …. hình đẹp quá….Cảm ơn Chị
Cám ơn giai01.
Giai01 cũng tha hương hay sao ?
Vâng… chẳng còn chọn lựa nào khác.. Cảm ơn những bài viết và hình ảnh của Chị đó là niềm vui lớn…
Ui đep quá quá artist o Huế ơi !!!
Bộ hình phá Tam giang của chị sao mất tiêu o Huế à, chắc muốn đi lần nữa.
Em sẽ dẫn chị đi thêm một lần nữa. Lần này ở lại đón hoàng hôn.
Buổi sáng chủ nhật. Cám ơn chị cho điểm tâm bằng bài viết “Phá tam Giang chắn ngay nẻo nhớ ..”.cùng xem lại mười mấy tấm hình quá ấn tượng về Phá Tam Giang .
Người chụp hình mà gặp mưa phùn và trời mù ,thì không trông mong lắm! Ở đây, giữa mênh mông sóng nước, chỉ một màu xám xịt, chị Mai, ngoài việc chọn góc chụp đẹp, đã rất thông minh khi biết tận dụng những mảng màu chói tự nhiên do dụng cụ chắp vá của ngư dân, làm điểm nhấn cho các tấm hình thêm hoàn hảo.
Tấm cuối cùng chị có thể chọn để vẽ tranh.
BV
Chi TMai men,
Minh rat buon khong den tan noi chia buon voi chi , vi luc dam ma chi Oanh, minh con ben CA – Doc bai viet cua chi , minh khong sao cam duoc nuoc mat , nghi den khi mat nguoi chi ruot than yeu vi Colon Cancer . o tuoi 63 . Tham thoat da 15 nam , nhung minh van khong quen duoc chi a. Minh chi biet cau nguyen cho chi co niem tin de qua khoi con dau buon nay .
Minh co dua cho anh Cong coi nhung hinh cua chi chup va bai viet trong blog La porte etroite , anh ay thich qua , xin phep chi cho anh ay forward cho 2 nguoi ban than la BS Ngo The Vinh o CA va DS Le Tan Xuan o VA. Minh khong ngac nhien la anh Cong cung co nhung cam tuong nhu minh khi doc bai cua chi va xem hinh chi chup.
Than men,
QMai
15 năm hay 20 năm cũng giống như ngày hôm qua phải không.
Cám ơn sweet chị QMai . Mai rất lấy làm honored khungcuahep đã được phổ biến rộng.
OK. Cảm ơn Mai, anh sẽ ghé thăm nơi nầy,
Đợi em về đi cùng.
Cám ơn em
Nhẹ nhàng Sâu lắng
” Phá Tam Giang chắn ngay nẻo nhớ ” Mai viết cho chị Oanh , Ng nghĩ là ở một nơi chốn xa xôi và yên bình chị Oanh vẫn dõi theo Khungcuahep của Mai và chị sẽ cảm nhận được những lời Mai viết ,chị sẽ thấy được những hình ảnh đẹp của Phá Tam Giang mà Mai chụp với những góc nhìn đặc biệt và với cách Mai chọn màu sắc khác với những hình ảnh của Phá Tam Giang Mai chụp trước đây.
Phá Tam Giang qua ống kính của Mai đẹp xuất sắc , làm ai cũng muốn đến để nhìn thấy tận mắt những khung cảnh đó một lần .
Mong là Mai sẽ khuây khoả bớt nỗi buồn rầu.
Thương,
MN.
Mai chỉ có mỗi mình chị Oanh ở gần mấy chục năm nay, các chị em khác thì ở các tiểu bang khác, nên khi mất chị thấy khổ sở chi lạ.
Chiều hôm nay gắng đi dự một buổi presentation về bird photography của hội nhiếp ảnh Mỹ vùng Virginia, tưởng là giúp mình quên bớt nhưng ông vừa nói vài ba phút thì lã chã giọt ngắn dài nhớ chị nên phải bỏ về.
Cố gắng lên đi nhé Tống Mai,
Thời gian là liều thuốc làm phai,
Bao nhiêu đau khổ người trần thế,
Phải chịu ngậm ngùi nước mắt dài.
DT❤
Cám ơn chị Dã-Thảo.
Ảnh nào cũng đẹp làm người xem ngẩn ngơ. Ảnh Mai chụp luôn có cái gì đó thật thơ, nhìn ảnh cứ tưởng là mình đang trôi trong giấc mơ.
Bài viết đầy cảm xúc và viết thực về phá tam giang nhưng thực chất là mượn phá tam giang để nói lên nỗi niềm mất Chị như một hụt hẩng trong vùng tàng thức. TM vẫn còn nợ Chị một lời hứa mà không sao giữ lời được. Biết đâu đó cũng là một Nhân để vị lai TM gặp lại Chị theo chân lý Nhân Duyên Quả.
Hy vọng là vậy và sự thất hứa với Chị lại là một cơ hội để trùng phùng.
Chúc TM những ngày tháng tiếp theo luôn luôn giữ chặt Thân và Tâm về với nhau trong từng sác na.
T.T.T
Going home, going home
I’m just going home
Quiet light, some still day
I’m just going home
It’s not far, just close by
Through an open door
Work all done, care laid by
Going to fear no more
Mother’s there expecting me
Father’s waiting, too
Lots of folk gathered there
All the friends I knew
All the friends I knew
I’m going home
Nothing’s lost, all’s gain
No more fret nor pain
No more stumbling on the way
No more longing for the day
Going to roam no more
Morning star lights the way
Restless dream all done
Shadows gone, break of day
Real life begun
There’s no break, there’s no end
Just a living on
Wide awake with a smile
Going on and on
Going home, going home
I’m just going home
It’s not far, just close by
Through an open door
I am going home
I’m just going home
ảnh chụp đẹp quá, nhiều bức ảnh như là trong mơ, bình yên, một mình lặng lẽ nơi ni, như là nơi mình đã từng đến và sẽ về
Cám ơn Thạnh.
Chị Mai mến,
Vân chưa từng đến Phá Tam Giang nhưng qua bài viết này cảm thấy lòng của cô em về người chị đã mất. Văn và hình ảnh đã diễn tả thật tuyệt vời.
Cám ơn Vân thân mến. Chị rất vui khi thấy Vân vào thăm Khung Cửa Hẹp bất ngờ và để lại dấu chân.
Ảnh đẹp, lời còn hay hơn!
thật thú vị khi đọc bài của em viết về Phá Tam Giang.
Anh có người bạn viết bài trên phá TG cũng rất hay. em vao google đọc bài: “Bóng ai đi qua mặt nước hồ” nhé.
lqa
Cám ơn anh Ân bài “Bóng ai đi qua mặt nước hồ” … Nhạn quá hàn đàm, nhạn khứ nhi đàm vô lưu ảnh
Phần tả đánh cá trên Phá hay ghê .
Mai ơi, chao ơi, Phá Tam Giang, cám ơn Mai cho đọc, xem, thấy lại, nghe lại 3 chử Phá Tam Giang.
Phá Tam Giang bây giờ của Mai thật là đẹp, nên thơ.
50 năm về trước Th đã từng ở đó với 1 chị Bác sĩ người Bỉ, lo băng bó khám ệnh xức thuốc phát thuốc cho không biết bao là bệnh nhân nghèo khổ. Th ở đó 3 ngày 2 đêm đem nguồn vui, sức khỏe, niềm tin đến cho mọi người ở đó, dân làng, thời đó Th thật gan dạ, đi mà không sợ mìn gài đầy đường gì cả.
Bác sĩ và thuốc men là do Caritas cung cấp, 2 chị em trên 1 chiếc xe có thùng lớn phía sau, đầy dụng cụ y tế và thuốc men . . . vậy là lang thang đây đó, theo lịch trình đàng hoàng đến với dân nghèo kém phát triễn.
Phá Tam Giang của Mai làm Th nhớ lại 1 thời , hăng say và không hề biết sợ là gì , đến những nơi toàn là trận địa , thời chinh chiến . OUF !
Mai cho đăng lại ảnh Phá Tam Giang đi Mai. Hà không muốn kinh động đến chị bằng cách reblog bài này hay share trên facebook. Hà muốn bạn đọc nào chưa biết ảnh của Mai có cơ hội xem ảnh, còn Hà có cơ hội ngắm lại những tấm ảnh đẹp thêm một lần nữa. Hồi nào đến giờ nghe “sợ truông nhà Hồ, sợ phá Tam Giang” mà bây giờ mới biết nó đẹp thần tiên đến như vậy.
Cám ơn Hà nhưng Mai đã đăng lại bài này hai lần rồi Hà ạ.
Năm nay về Huế không đi Phá Tam Giang vì chỉ có 3 ngày ở đó nên lo kiếm gánh bánh canh Nam Phổ, cá kho tộ, cơm niêu và chè ăn, không ra lại Phá nên Mai không có hình mới của Phá để đăng.
Không sao đâu, Hà cứ phổ biến cách nào cũng được Mai rất hân hạnh.
Hình Phá Tam Giang đẹp quá cô ơi, con từng nghe bài hát Chiều Trên Phá Tam Giang nhưng chưa bao giờ biết cảnh của nó đẹp như thế này. Con xin phép được share những tấm hình Phá Tam Giang và blog này của cô trên FB của con nhé. Con cảm ơn cô.
Cô cám ơn LN.
Được chứ.
Dạ, con cảm ơn cô ạ.
Tống Mai ơi! Bạn là một nghệ sĩ rất tuyệt vời. Cảm ơn bạn đã cho thưởng thức một bộ ảnh Phá Tam Giang rất đẹp và rất thơ…
Ôi, cám ơn Nguyệt Mai!