Hai Tâm Hồn Cô Quạnh – Les dimanches de ville d’Avray – Tống Mai

March 25, 2017 (TM)

Pierre, regard
Regard les cercles
Voilà, nous sommes chez nous
Nous sommes entrés dans le cercle

Cybèle kêu lên khi một viên sỏi rơi xuống hồ trong khu rừng thưa làm nên những vòng tròn lan dần ra và bọc lấy hai chiếc bóng đang lung linh trong nước của cô và của người đàn ông đang đứng bên cạnh. Tôi chăm chú nhìn những vòng nước đang tỏa dần đó cho đến khi nó bao trùm lấy đôi bạn mà không khỏi thảng thốt đến cái chất thơ bất chợt của đoạn phim.  Tôi hiểu cô bé đang đưa Pierre vào thế giới của cô qua hình ảnh những vòng tròn nước mà cô gọi là “nhà”.  Trong trí óc ngây thơ, trong trái tim mồ côi của cô bé, họ đã tìm thấy nhau, Cybèle và Pierre, cô bé mồ côi mẹ bị cha bỏ rơi trong một cô nhi viện và người phi công đã tìm thấy nhau, đã ở trong thế giới của nhau. Tôi chưa thấy hình ảnh nào kiệt tác hơn hình ảnh của hai tâm hồn cô quạnh tựa lên nhau này.

Merci mon Dieu
À la place de mon père
Vous m’avez donné Pierre qui est plus gentil

Cám ơn Chúa đã ban Pierre cho con để thay thế chỗ của cha con

Tôi đang hồi tưởng những cảnh nhớ đời trong phim Les dimanches de ville d’Avray (Sundays and Cybèle). Những năm đầu của thời 60s, tôi có giữ một tờ programme của phim và chờ ngày chiếu ở rạp để đi xem. Thế nhưng biến cố Mậu Thân xảy ra ở Huế và phim không được chiếu bao giờ. Tôi không nhớ rạp nào ở Huế, Tân Tân hay Châu Tinh đã quảng cáo với tựa đề “Hai Tâm Hồn Cô Quạnh” rất đúng với nội dung của phim. Tôi cứ ray rứt mãi về cuốn phim không được xem. Mãi đến sau này khi vào Mỹ tôi mới tìm được một bản dưới dạng cassette VHS và xem đi xem lại không biết bao lần cho đến khi mòn băng.

Phỏng từ cuốn sách của Bernard Eschasseriaux có cùng môt tựa đề, phim kể về mối tình trong sạch ngây thơ giữa Pierre, một phi công Pháp trạc 30 và Cybèle, một cô bé mồ côi 12 tuổi. Giữa chiến tranh Đông Dương, trong một chuyến oanh tạc ở Vietnam, Pierre đã vô tình giết chết một đứa bé gái, nên trở về trong tình trạng chấn động tâm thần mất trí nhớ, chỉ dần dần hồi phục nhờ tình bạn của cô bé Cybèle sống trong trường dòng của một cô nhi viện. Gặp nhau mỗi chúa nhật, cả hai chơi đùa với nhau như trẻ thơ nhưng tình bạn trong trắng đó đã bị xã hội nghi ngờ lên án và hủy diệt.

… Cảnh cuối thật xé lòng khi cô bé thức dậy bên cạnh xác của bạn mình, gào tên của Pierre và khi người ta hỏi tên cô thì: Je n’ai pas de nom, Je n’en ai plus, Je ne suis plus rien!

Cuốn phim đẫm thơ và nước mắt cho một sự phấn đấu của thế giới trẻ thơ trong sạch với một xã hội đầy đố kỵ, đen tối bẩn thỉu.

Tôi nhớ đến phim này không phải là một tình cờ.  Bản nhạc Adagio của Tomaso Albinoni trong phim Manchester by the Sea tôi xem mấy tháng trước đã đưa tôi trở lại Les dimanches de ville d’Avray, bản nhạc cũng đã trổi lên bên hồ nước chảy êm trong khu rừng nhỏ nơi Pierre và Cybèle chơi đùa bên nhau.

Tống Mai
Mar 25, 2017

Regard, Pierre, regard les cercles:
youtube.com/watch?v=L2WPI41JY3g