Nov 5, 2017 (TM); Nov 23, 2020 (TM)
Starry, starry night
Paint your palette blue and gray
Look out on a summer’s day
With eyes that know the darkness in my soul.
Đêm sao trải màu xanh và xám lên khung vẽ với những đôi mắt thấu suốt được bóng tối của hồn tôi. Nhiều sao quá nên những đóa hoa như rực lửa vùng vẫy trong mây tím dội màu vào đôi mắt xanh ngọc của Vincent. Màu chuyển sắc trong cánh đồng lúa vàng óng, những khuôn mặt xạm nắng khắc khổ được làm mềm đi dưới bút vẽ của ông. Giờ đây tôi mới nghiệm ra ông muốn nói gì, ôi bây giờ tôi mới hiểu ông đã chịu đựng giữ gìn sự tỉnh táo của mình để rồi phóng thích cho nó tung cánh. Ông đã kết thúc đời mình, và tôi muốn nói cho ông biết thế giới này không xứng đáng với một người có tâm hồn đẹp như ông.
Bài hát đã chấm dứt và những giòng credits ở cuối phim đã ngưng, đèn đã bật sáng mà tôi vẫn còn lặng người ngồi đó. Thường thì lúc nào tôi cũng đứng dậy ra khỏi rạp ngay khi những giòng credits hiện ra, vì tôi hay đi xem ciné xuất tối nên phải về ngay kẻo lái xe ban đêm hơi sợ và cũng buồn lắm… Starry Starry Night, paint your palette blue and gray … bài hát Don McLean viết cho Vincent Van Gogh cảm hứng từ bức tranh Starry Night chấm dứt phim Loving Vincent tôi xem trong Avalon Theater tối hôm qua. Nhưng tôi có một mình đâu, rất nhiều khán giả vẫn còn nán lại lúc đó. Họ cũng như tôi, xúc động vì một tuyệt tác cho một Vincent đáng thương.
Loving Vincent là một phim họat họa, nhưng là một hoạt họa không như hoạt họa nào vì nó trộn lẫn với hội họa. Mỗi khung hình là một bức tranh sơn dầu. Công phu lắm kia vì gồm tất cả 65,000 bức vẽ do hơn 100 họa sĩ khắp nơi trên thế giới vẽ. Mỗi bức mô hình theo tác phẩm của Van Gogh, táo bạo màu sắc, mất suốt 7 năm trời mới hoàn tất. Mỗi scene là một bức tranh nét vẽ vùng vẫy chuyển động dị thường như cái dị thường ta thấy trong tranh của ông.
Bối cảnh trên những tháng ngày cuối cùng của Van Gogh, cái chết bí ẩn đã xui khiến một người bạn cũng là người mẫu của ông làm một cuộc hành trình vào làng Auvers-sur-Oise, nơi cư ngụ cuối cùng của ông để tìm hiểu nguyên nhân thật sự là tự vẫn hay bị ám sát. Nơi đây ta gặp những nhân vật ông đã từng vẽ chân dung ngoài đời, là những nhân chứng những ngày cuối cùng của ông. Qua những nhân vật này, lý do của cái chết của ông dần dần lộ ra. Cùng lúc đó lộ ra cái cô đơn và khắc khổ của cuộc đời ông, sự khai trừ tàn nhẫn của những người chung quanh vì tính khí bất thường họ tìm thấy nơi ông. Loving Vincent: xem xong phim thì thật rõ ràng là để mà thương mến ông hơn.
Tại sao tựa đề lại là Loving Vincent? Bởi vì cuối những bức thư ông viết cho em trai Theo của mình bao giờ cũng chấm hết với chữ “Your loving Vincent” …và cũng để nói cho thế giới Vincent đáng thương biết bao.
“…and then, I have nature and art and poetry, and if that is not enough, what is enough?” Tôi có thiên nhiên, nghệ thuật và thi ca. Như thế mà chưa cho là đủ thì cái gì mới gọi là đủ được ?
“What am I in the eyes of most people — a nonentity, an eccentric, or an unpleasant person — somebody who has no position in society and will never have; in short, the lowest of the low. All right, then — even if that were absolutely true, then I should one day like to show by my work what such an eccentric, such a nobody, has in his heart. That is my ambition, based less on resentment than on love in spite of everything, based more on a feeling of serenity than on passion. Though I am often in the depths of misery, there is still calmness, pure harmony and music inside me. I see paintings or drawings in the poorest cottages, in the dirtiest corners. And my mind is driven towards these things with an irresistible momentum.”
Trước mắt mọi người, tôi là một thứ vô danh tiểu tốt, một lập dị, một kẻ khó chịu – một người không địa vị và sẽ chẳng bao giờ có được – một kẻ tận cùng xã hội. Thế thì, dù những điều đó có đúng chăng nữa, một ngày nào đó tôi sẽ chứng tỏ cho tất cả biết những gì tôi có trong đầu. Ý nguyện đó dựa trên tình thương hơn là hận thù, trên nghiêm cung hơn là đam mê. Mặc dù luôn khốn khổ, nhưng bao giờ tôi cũng cảm thấy bình tỉnh hài hòa, luôn có âm nhạc trong hồn. Tôi thấy được hội họa trong những góc kẹt dơ bẩn nhất trong túp lều tranh nghèo và tâm trí tôi bị cuốn say sưa vào những cảnh tượng ấy đến không cưỡng lại được.
“Art is to console those who are broken by life.” Nghệ thuật là sự xoa dịu những gì bị đời nghiến nát
“I want to touch people with my art. I want them to say ‘he feels deeply, he feels tenderly’.” Tôi muốn tác phẩm mình xao động được lòng người. Tôi muốn nghe họ kêu lên: kìa, ông ta có những cảm thông rất sâu xa và dịu dàng.
Loving Vincent !
Tống Mai
Mình định xem phim này ở theater. Cái đoạn phim trong trailer, lúc nhân vật Vincent ngoảnh đầu lại, trông giống Ralph Fiennes quá, không biết người ta có thuê người mẫu để vẽ không. Trong các danh họa trên thế giới, ông này được chú ý nhiều ghê nhỉ. Một cuộc đời thật đáng thương. Mình cũng có xem những cuốn phim cũ về ông.
Đó là Robert Gulaczyk, theatre actor người Ba Lan đóng vai Van Gogh. Phim dùng self portrait của Van Gogh để tuyển lựa người đóng ông và lựa được người tài tử nổi tiếng này. Tất cả các nhân vật trong Loving Vincent đều được đóng bởi tài tử ngoài đời. Họ diển xuất trong bối cảnh đặc biệt rồi các họa sĩ rập khuôn theo phim để vẽ lại trên tranh. Những tranh này được chụp lại bằng Canon 6D. Quá trình làm phim rất công phu.
Thật là ngẫu nhiên, em đang tìm hiểu về nghệ thuật ấn tượng (Impressionism), abstract Impressionism, và fauvism. Mình dễ cảm súc với tranh của Monet và Vincent Van Gogh hơn là với tranh của các môn phái khác.
Thế nào em cũng đi coi.
Chị yêu cái bất bình thường trong tranh Van Gogh, cái bất thường chờ dịp để được phóng thích. Ông đã khổ sở biết bao khi phải đè nén sự bất bình thường đó để hòa nhập vào cái “bình thường” của xã hội. Và xã hội đã trừng phạt ông đích đáng khi ông đi trái cái “bình thường” đó.
Impressionism: Chị không màng gì Monet lắm, nhưng lại thích Degas, Cassatt, Renoir …
chị Mai
Cám ơn Mai đã giới thiệu, sẽ đi xem ngay. Bên Mỹ đã ra mắt tháng 10/2017 nhưng ở Châu Âu mới bắt đầu chiếu đầu tháng 11 này.
Phim rất được bienvenue tại đây, nơi Vincent đã để lại dấu chân trong những tháng ngày đen tối của một nghệ sĩ. Mặc dầu đã xem exposition tranh của ông năm kia ở Mons, nhưng với phim này rất đặc biệt, một phối hợp của 2 nghệ thuật thứ 3 và thứ 7.
Trong bức thư Vincent viết cho người em Theo mấy ngày trước khi mất: “Eh bien vraiment nous ne pouvons faire parler que nos tableaux.”
Và hôm nay, Hugh Welchman (một trong hai nhà làm phim) đã trả lời: “Nous espérons avoir donné vie à ses tableaux pour raconter son histoire.”
Chúng ta hãy nghe những tranh của Vincent kể lại câu chuyện của nó.
Đọc bài điểm phim của Mai rất lôi cuốn , hấp dẫn mà cũng rất cảm động !
Háo hức muốn đi xem phim liền.
Tìm kiếm trên net thì được biết bên đây tựa đề tiếng Pháp của phim là ” Passion Van Gogh ” có lẻ không sát mấy với nội dung của phim nhưng những quảng cáo về phim trước khi phim được trình chiếu cũng cho thấy là phim này được thực hiện rất công phu ( như Mai đã trình bày ). Thật uổng là bên đây đã chiếu từ hôm 17 tháng 10 vừa qua , nơi Ng ở bây giờ không có nữa ( không biết họ có trình chiếu ở đây không ) còn khoảng 25 thành phố khác trên toàn nước Pháp vẫn còn đang chiếu , bây giờ thì Ng phải đợi khi có ra DVD để coi thôi.
Cám ơn Mai giới thiệu một phim nên coi , để hiểu thêm một con người tài năng mà số phận thật hẩm hiu khi ông còn tại thế.
Thân thương ,
MN.
Hôm nay là ngày cuối cùng phim được chiếu ở đây. Gần 90 phút trong thế giới đầy màu sắc của Van Gogh, ta có thể thấy những bức họa La Nuit étoilée, Iris, Champ de blé aux corbeaux, Maison jaune, Terrasse du café le soir, Le café de nuit, Portrait du docteur Gachet, Amandier en fleurs… và nhiều nữa, xen lẫn những đoạn đen trắng cuộc sống thật của Vincent, một màu sắc u buồn, cô đơn, ảm đạm, nhưng dưới mắt ông thế giới này đầy kỳ ảo và đa sắc. Các nhân vật trong tranh của ông đã bước ra để kể lại cuộc đời của ông, cuộc đời của một danh họa đầy bất hạnh và chân thật.
Một kỹ thuật làm phim hoạt hình độc đáo đầu tiên trên thế giới, khi xem khán giả đã quên rằng mình đang xem phim vẽ, câu chuyện đơn giản, mang chút vẻ trinh thám, kết thúc nhẹ nhàng, nhưng không hiểu sao khi hết phim vẫn có chút buồn luyến tiếc nào đó, như chưa muốn kết thúc nơi đây.
Starry, Starry Night:
“Countless stars shine
Bright and clear in the sky.
There are no night shadows
In the world of stars.”
Bài Starry night hình như cũng được hát trong phim La La Land, không biết mình nhớ có đúng không.
Không có trong La La Land đâu Hà.
Van Gogh không không thể hợp với La La Land chút nào.
Đúng là không có. Nhớ mang máng hai anh chị Ryan Gosling và Emma Stone hát bản gì có chữ Star 🙂
Đó là bài “City of Stars”… are you shining just for me…
duet của hai dreamers đó.
I love this song…and Van Gogh too. <3 <3 <3