Thơ của Vĩnh Bá – 2018

Mar 1, 2018 (TM)

Đây là bắt đầu của tập thơ thứ hai của bạn học thời Văn Khoa của tôi, Nguyễn Phước Vĩnh Bá. Thơ của Vĩnh Bá lạnh như trăng mùa Đông tôi thường thấy sau cửa sổ của mình.  Đêm nay Rằm, trăng Saigon cũng sáng lạnh sau màng mây khuất những cây cau có nhánh cong xuống thật đẹp. Trăng quê hương, không dữ dội như trăng sau cửa của tôi ở bên kia. Tôi thức đêm đăng những bài thơ này của bạn mà nao nao mình lại đang ở trên đất nhà. Những bài thơ hăng mùi quá khứ, có khi đọc không khỏi cau mày, nhưng hôm nay tôi bỗng hiểu tại sao bạn viết những lời u ám vì đang ở ngay trên tro tàn dữ dội của ngày xưa mà thôi.

Tống Mai

 

THƠ CỦA VĨNH BÁ
2018

 

MUÔN NĂM TRẦM BỔNG TIẾNG TA CÒN

Tôi rất yêu những thanh điệu tiếng Việt,
Mấy ngàn năm trầm bổng giọng quê hương,
Vẳng bên nôi lời mẹ ru tha thiết,
Câu ca dao vỡ lòng điệu du dương.

Tiếng không mất trong đêm dài Bắc thuộc,
Lời hịch truyền bừng bừng như ánh đuốc,
Động lòng người nhịp sáu tám câu Kiều,
Sáu thanh điệu góp thành lời trau chuốt.

Theo chân người xuôi Nam đi mở cõi,
Câu Quan Họ giao duyên khúc Nam Ai,
Nơi đất lành chín nhánh sông hiền hậu,
Bài Vọng Cổ ôm choàng lấy cả hai.

Tôi yêu lắm huyền sắc nặng hỏi ngã,
Khúc tự tình ai oán hay hoan ca,
Lời bác học hay câu vè dân dã,
Nghe tiếng Việt biết đây là quê nhà.

16-1-2018

MỘNG DU ĐÊM THÁNG GIÊNG

Nửa đêm nhẹ bước ra sân,
Ngẩng lên tôi thấy mấy tầng mây giăng,
Đằng Tây treo lưỡi liềm trăng,
Ánh thép lạnh, trăng dữ dằn đao phủ.

Đồng hoang vẳng tiếng sói tru,
Rừng xa khí chướng mịt mù sơn khê,
Nghe trong tiếng gió đưa về,
Tiếng cười đồ tể hả hê vang rền.

Rồi nghe dưới đất vẳng lên,
Tình người đổ bể, miếu đền tan hoang,
Chỉnh khăn xốc áo đàng hoàng,
Chào bầy đom đóm một đoàn bay ngang.

Diễu hành một đám đưa tang,
Khóc cho đồ tể hai hàng lệ khô,
Rùng mình quay gót trở vô,
Đường chia mấy nẻo nhà mô mà tìm?

Hai tay đỡ lấy trái tim,
Giữa đường tĩnh tọa cầu đêm mau tàn.

23-1-2018

 

SAU NHỮNG CUỘC VUI

Chúng ta về sau cuộc rượu tàn,
Niềm vui bé mọn cũng đã tan,
Chân bước nghênh ngang lòng trống vắng,
Chuông hư vô gõ tiếng rất vang.

Chúng ta về sau lễ hội xuân,
Người đông mà không thấy hợp quần,
Chân bước hẫng trên đường cô quạnh,
Nhỏ nhoi một niềm vui gian truân.

Chúng ta về sau buổi lên đồng,
Thần trí mê loạn hồn thả rông,
Ngất ngây mùi nhang trầm bùa chú,
Niềm vui nhược tiểu bóng qua song.

Khi những niềm vui đã nhạt nhòa,
Còn lại cho ta vườn tàn hoa,
Hoang vu những cõi lòng lạnh giá,
Hãy bày cuộc rượu đưa ngày qua.

29-1-2018

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NHẮC CHI NGÀY ẤY ĐÃ XA RỒI

Anh không cần nhắc tôi vẫn nhớ,
Đêm ấy tôi không ngủ không mơ,
Nằm nghe pháo rền trời bốn hướng,
Dự cảm một điều chi bất thường.

Khoanh hương đã thắp trên bàn thờ,
Nhìn lại đã tắt tự bao giờ,
Ngoài kia mờ mờ bên bờ giếng,
Cội mai trăm tuổi đã đổ nghiêng.

Tôi đã thấy gì sáng hôm ấy,
Một mặt đất hiền đã nát bấy,
Bầy quạ đậu kín trên cây nêu,
Cất tiếng cầu siêu nhịp rất đều.

(. . .)

Mà thôi, nhắc chi ngày xưa ấy,
Ta vẫn còn nhau ở nơi đây,
Anh ạ, cần phải mất trí nhớ,
Để sống hồn nhiên như tuổi thơ.

30-1-2018

 

ĐỘC ẨM, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC VẬN

Mai ở ngoài sân hoa sắp tàn,
Chivas trong này cũng đã cạn,
Độc ẩm ngày xuân khi vắng bạn,
Đọc vận đã gieo được mấy hàng.

Sau cốc thứ ba chừng tới hạn,
Không bạn, không mồi, rượu uống khan,
Nhưng mắt chưa hoa, đầu chưa váng,
Chỉ thấy lòng mình sao mang mang.

Sách đời đã lật bao nhiêu trang,
Những mộng nào thành, mộng nào tan,
Ngẩng mặt trông trời mong bóng nhạn,
Bay về cố xứ gieo nắng vàng.

24-2-2018

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

THƠ LẠNH MÀU TRĂNG HĂNG MÙI QUÁ KHỨ

Bạn nói:
Thơ tôi lạnh như trăng mùa đông,
Cô đơn giữa trời đêm gió lộng,
Xanh tái một màu trăng đau bệnh,
Thế sự sẵn buồn, đọc nao lòng.

Tôi nói:
Có những đêm trăng lạnh giữa mùa đông,
Chiếu qua song cho thân tôi đổ bóng,
Giữa đêm nghe một cõi lòng nổi sóng,
Chuông cầu hồn từ đâu xa đang gióng.

Bạn nói:
Thơ tôi hăng hắc mùi quá khứ,
Khê nồng vương vất từng câu tứ,
Âm ỉ cháy một đống rác tâm thức,
Chau mày bạn thấy một đời hư.

Tôi nói:
Thân tôi đây mà hồn đày biệt xứ,
Ánh trăng lạnh soi đường tôi lữ thứ,
Tôi sưởi lòng bằng lửa đốt kinh thư,
Nên thơ lạnh một màu trăng tê tái,
Và hăng hắc nồng khét mùi quá khứ.

* * *
Chữ có lạnh, nghĩa có cay,
Thơ là nghiệp dĩ kiếp này nặng mang,
Đằng tây chênh chếch trăng tàn,
Bên song đổ bóng võ vàng một tôi.

29-3-2018

 

HUẾ – ĐÀ NẴNG – HUẾ
(Tôi đã có mặt trên một chuyến xe như thế này vào ngày 19-3-1975)

Nhà cửa ruộng vườn đành bỏ lại,
Mồ mả cha ông giao cỏ dại,
Theo chân đám tàn quân chiến bại,
Đi mau, kẻo nắng chiều sắp phai.

Xuôi nam! Xuôi Nam! Hãy đi thôi!
Xa dần sau lưng quê nhà trôi,
Trước mặt là tương lai vô định,
Lòng thảng thốt kêu: hồn đâu rồi!

Quanh tôi những mặt người trầm ngâm,
Những mắt thẫn thờ, môi lặng câm,
Im nghe bánh nghiến trên mặt lộ,
Xe ơi, đừng đưa về cõi âm!

* * *
Rồi cũng xe ấy tôi hồi cư,
Cung đường thiểu não xe lắc lư,
Quê nhà xa lạ như đất khách,
Thân đã về đây, hồn viễn xứ.

(Ảnh mượn từ trang của bạn Nguyễn Văn Gia)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ĐỒ TỂ QUĂNG ĐAO PHẬT THÀNH TẠI CHỖ

“Phóng hạ đồ đao lập địa thành Phật.”

Tôi tình cờ đọc thấy trong sách thiền,
Đồ tể quăng đao, Phật thành tại chỗ,
Khu trừ nghiệp chướng đoạn tuyệt ưu phiền,
Khai mở cho tôi con đường thoát khổ.

Bắt chước người tôi cũng đã quăng đao,
Ngồi xếp bằng tôi chờ ngày thành Phật,
Một ngàn ngày tôi nguyện chỉ tương chao,
Tay bắt ấn còn sợ gì nghiệp báo.

Một vạn ngày mà Phật vẫn chưa thành,
Tấm bồ đoàn đã mục dưới mông ê,
Ai qua gương nhìn tôi nhe hai nanh?
Mắt đỏ ngầu đích thị một đồ tể.

Hay là tôi đã quẳng chưa đủ đao?
Tiếc mà chi, vội vã tôi mở rương,
Liệng đao mạ vàng đẳng cấp năm sao,
Kỷ vật một thời chém vung bốn hướng.

* * *
Đã chín năm tôi im sững nhìn vách,
Áo tràng rách trên thân sắp tàn hơi,
Tôi thều thào giữa chiều thu nắng quái:
“Thành Phật mau, thành Phật mau cho với!”

Ngạ quỷ từng đàn gọi nhau kéo tới,
Xướng tên tôi vừa lúc một sao rơi.

4-4-2018

 

CÙNG TUYỆT VỌNG, TA ƠI, CÙNG TUYỆT VỌNG

Anh thì thào: “Tôi ơi đừng tuyệt vọng,” (*)
Dẫu thời gian như vó ngựa qua song,
Tôi biết anh mong thấy một hừng đông,
Vườn nhân ái chờ muôn hoa trổ bông.

Anh lê chân, bước trên đường ảo vọng,
Đằng chân trời vần vũ những bão giông,
Thân mệt nhoài anh nằm hào hển thở,
Đếm bao năm bao tháng thân lưu vong.

Tôi hét toáng: “Ơi tôi cứ vọng tuyệt!
“Trời hãy tắt, xin đừng soi đáy huyệt,
“Trăng đừng tròn để muôn năm trăng khuyết,
“Người cứ phụ người cho tình yêu thổ huyết!”

Mệt quá thân anh, dang tay nằm duỗi,
Tôi cũng thôi chúc đầu trồng cây chuối,
Ngã vật bên nhau, nhìn nhau đắm đuối,
Kẻ thì thào, kẻ hét toáng, cùng buông.

Một đêm tôi mơ. Mơ gì anh biết không?
Ta rủ nhau về nơi không đám đông,
Vượt đại dương một ngày trời gió lộng,
Trên mảng bè rệu rã, buồm tả tơi,
Bè phản trắc, bè vỡ giữa bể khơi.

Giữa biển đen, quẫy đạp, ta cố bơi,
Xa, xa quá! Bờ ơi, ơi bờ ơi!
Miệng cùng niệm Quan Âm chờ cứu rỗi,
Mà chỉ thấy Satan đưa tay mời!

Tôi tỉnh giấc, ú ớ như kẻ ngọng:
“Cùng tuyệt vọng, ta ơi cùng tuyệt vọng!”

4-5-2018
________
(*) mạn phép mượn tên bài hát của Trịnh Công Sơn.
(Ảnh: Internet)

 

 

 

 

 

 

 

 

Mời các bạn đọc một bài thơ của Edgar Allen Poe (1809–1849), văn sĩ, thi sĩ nổi tiếng của nền văn học Mỹ, cha đẻ của thể loại truyện ngắn kinh dị. Nhiều bài thơ của ông nói lên nỗi ám ảnh về cái chết của những người đẹp lúc còn xuân sắc. Bài thơ dưới đây được cho là để tưởng nhớ Virginia Clemm, cô em họ đồng thời là “người vợ trẻ con” của ông (Ông cưới cô lúc cô mới 13 tuổi, và cô qua đời năm 24 tuổi). Bài thơ viết năm 1849, hai năm sau ngày Virginia mất và cũng là năm cuối của đời ông.
––––––––––
(Tên người trong bản dịch chỉ là hư cấu. Mọi sự trùng hợp với ngoài đời chỉ là ngẫu nhiên. Vậy xin kính cáo.)

ANNABEL LEE
(Commonly held to have been written in memory of Virginia Clemm, Poe’s “child-wife.”)

It was many and many a year ago,
In a kingdom by the sea,
That a maiden there lived whom you may know
By the name of ANNABEL LEE;
And this maiden she lived with no other thought
Than to love and be loved by me.

I was a child and she was a child,
In this kingdom by the sea,
But we loved with a love —
I and my ANNABEL LEE —
With a love that the winged seraphs of heaven
Coveted her and me.

And this was the reason that, long ago,
In this kingdom by the sea,
A wind blew out of a cloud, chilling
My beautiful ANNABEL LEE;
So that her high-born kinsmen came
And bore her away from me,
To shut her up in a sepulchre
In this kingdom by the sea.

The angels, not half so happy in heaven,
Went envying her and me —
Yes! — that was the reason (as all men know,
In this kingdom by the sea)
That the wind came out of the cloud by night,
Chilling and killing my ANNABEL LEE.

But our love it was stronger by far than the love
Of those who were older than we —
Of many far wiser than we —
And neither the angels in heaven above,
Nor the demons down under the sea,
Can ever dissever my soul from the soul
Of the beautiful ANNABEL LEE:

For the moon never beams, without bringing me dreams
Of the beautiful ANNABEL LEE;
And the stars never rise, but I feel the bright eyes
Of the beautiful ANNABEL LEE:
And so, all the night-tide, I lie down by the side
Of my darling — my darling — my life and my bride,
In the sepulchre there by the sea —
In her tomb by the sounding sea.

Edgar Allen Poe
–––––––––

Thuở ấy cách đây đã nhiều năm,
Nơi vương quốc bên bờ biển thầm thì,
Nức tiếng gần xa môi hồng má thắm,
Nàng chỉ biết một tình yêu say đắm,
Dành cho tôi, và tôi cũng tình si.
Người yêu ấy, tên nàng Nguyễn Thị Ly.

Hai chúng tôi đang tuổi trẻ đầu xanh,
Nơi vương quốc có sóng biển thầm thì,
Tình thơ dại mà tình rất bền bỉ,
Khiến thiên thần có cánh nổi lòng ganh,
Ghen tình tôi và em gái tên Ly.

Thiên thần rủ cánh mặt xanh màu đố kị,
Từ trời cao mây phả gió âm ti,
Cướp hồn em, người em gái tên Ly,
Em bỏ tôi, bỏ xuân thì ra đi,
Người thân buồn đưa em vào mộ địa,
Nơi vương quốc bên bờ biển ầm ì.

Quả không sai! Nguyên do là từ đây,
Thiếu tình yêu thiên thần sinh ganh ghét,
Xui gió độc đêm nọ xuống từ mây,
Thân nhuốm bệnh, em run rẩy trong rét,
Nơi vương quốc bên biển xanh thầm thì,
Cướp hồn em người em gái tên Ly.

Tha thiết tình này đời được mấy đôi,
Tình kẻ lớn, kẻ khôn, sao sánh nổi,
Cả thiên thần ở trên mấy tầng trời,
Lẫn ác quỉ ở dưới đáy biển khơi,
Đừng mong chi bày được cuộc phân li,
Lòng kẻ tôi và hồn gái tên Ly.

Khi trăng lên là lúc tôi mộng mị,
Vờn bên tôi bóng em gái tên Ly,
Nhìn sao mọc trên trời cao lấp lánh,
Thấy mắt em sáng cả trời óng ánh,
Chỉ còn tôi cô quạnh giữa đêm trường,
Đang nằm đây bên mộ người tôi thương,
Ly ơi Ly, tình tôi mãi vấn vương,
Vờn không tan làn khói xám nén hương,
Nhớ thương em tôi gọi Ly hỡi Ly.
Trong đêm lạnh chỉ nghe sóng thầm thì.

(21-5-2018)

CON ĐƯỜNG BỎ LẠI

Em đi bỏ lại con đường, (*)
Tìm em tôi đã phong sương mấy mùa,
Dãi dầu sáng nắng chiều mưa,
Bãi hoang đường rộng, rừng thưa đường mòn.

Hoài công tìm dấu hài son,
(Em đi hỏng đất như hồn liêu trai?)
Một ngày tôi tới thiên nhai,
Tóc sương điểm bạc áo phai vai gầy.

Đường chia hai ngả đông tây,
Ngả nào phải chọn cũng đày ải thân,
Nơi đâu em cứ yên phần,
Tìm em vô vọng thôi đành bỏ ngang.

Tình tôi trót lỡ gian nan,
Em đi bỏ lại điêu tàn thiên thu!

11-6-2018

(*) mạn phép mượn ca từ của Trịnh Công Sơn.

 

VŨNG LẦY BỎ LẠI

Anh đi bỏ lại vũng lầy,
Theo anh hăm hở một bầy sa chân,
Đắng cay nguyền rủa số phần,
Ngậm ngùi cho kiếp vong thân bẽ bàng.

Đời ta nay đã lật trang,
Những trang bùn lấm che ngang phận hèn,
Tan rồi những ảo vọng đen,
Qua rồi cơn sốt đốt đền vung đao.

Vũng lầy vẳng tiếng thều thào:
“Linh hồn lỡ bán làm sao chuộc về?”
Một bầy đã tỉnh cơn mê,
Lê chân bước nặng tìm về cõi chung.

Cõi vẫn chung, người hóa lạ,
Tìm quanh không thấy: quê nhà thất tung,
Khi nào chuông báo tử rung,
Ai người đưa tiễn anh hùng thất cơ?

16-6-2018
(Ảnh từ Internet)

 

 

 

 

 

 

 

 

QUÊ NHÀ TỪNG CHẢY MỘT SÔNG THƠM

Ai xây huyền thoại quê nhà tôi,
Rằng sông qua phố hiền hòa trôi,
Mang từ thượng ngàn mùi mê hoặc,
Hương trinh nguyên của vạn núi đồi?

Qua sông bao lần trong gió sớm,
Thơ thẩn dọc bờ buổi chiều hôm,
Trong thanh khí những đêm trăng tỏ,
Chưa lần nào đón được sông thơm.

Những đêm trăng chao giữa nền trời,
Sóng gợn mặt sông trăng giỡn chơi,
Tưởng chừng mờ ảo trong sương mỏng,
Bóng những lưu dân trên đất Hời.

Bao lần sông giữ phận lằn ranh,
Đau lòng ngưng chảy giữa phân tranh,
Đôi bờ những lòng người ghẻ lạnh,
Thơm ư? Sông đang thoảng mùi tanh!

Những ngày máu lửa lên tiếng hét,
Sông ôm mặt vỡ, sông tái mét,
Im dưới gầm cầu sông run rẩy,
Thơm ư? Sông đang xông mùi khét!

Phải chăng sông đã từng thơm ngát,
Cho người gõ mạn thuyền mà hát,
Nhưng đời biến động bặt niềm vui,
Dòng sông quê hương cũng nhạt mùi?

Chờ Hương, tôi chờ lâu lắm rồi,
Hãy như huyền thoại một lần thôi,
Tỏa hương cho lòng người mở hội,
Có tôi bày sẵn chén giao bôi.

28-7-2018
(Ảnh từ Internet)

 

 

“CÓ ĐIỀU GÌ GẦN NHƯ NIỀM TUYỆT VỌNG” (*)

Những niềm vui anh chọn cho từng ngày,
Đâu cả rồi, qua hết những kẽ tay?
Còn mỗi anh giữa chiều hấp hối nắng,
Soi bóng mình dưới đáy chén rượu cay.

Còn mỗi anh giữa cõi người rất vắng,
Khuôn nhạc trầm sa thấp không dấu thăng,
Trên quê hương lạc lõng phận lưu vong,
Kinh vô ngôn đều giọng giữa đêm trắng.

Chỉ gần như, chưa hẳn là tuyệt vọng,
Ừ, gần như, dẫu đời đã rêu phong,
Ly bôi này một mình tôi uống cạn,
Nơi thiên đường mong anh bước thong dong

Mời các bạn nghe giọng ngân rung đầy tuyệt vọng của Thanh Tuyền:
nhac.vn/co-dieu-gi-gan-nhu-la-tuyet-vong-thanh-tuyen-so4YLvX

18-8-2018

(*) Mạn phép mượn câu đầu bài hát: “Gần Như Niềm Tuyệt Vọng” của Trịnh Công Sơn.

2 thoughts on “Thơ của Vĩnh Bá – 2018

  1. Thích bài “Độc Ẩm, Độc Thoại, và Độc Vận.” Bài thơ u uất, nhưng được câu chót làm mình thấy còn có hy vọng. Giá mà background của tấm ảnh mờ đi một chút nữa thì càng tuyệt hơn. Uống hết chai rượu mà tác giả còn tỉnh táo chụp ảnh được cũng mạnh rượu dữ heng.

    1. Cảm ơn bạn đã đọc và bình phẩm! Đúng như bạn nhận xét về bức ảnh: tôi chỉ đưa điện thoại lên chụp để gọi là có cái gì minh họa, chứ không nghĩ đến chuyện làm đẹp bức ảnh. Và không phải uống hết cả chai một lúc đâu! Một ngày một ít và đến hôm ấy thì còn lại mấy cốc cuối cùng. Chúc bạn một ngày vui!

Leave a Reply